Vướng mắc hợp đồng đáo hạn sau ngày 31.12 theo Chỉ thị 03
Kiến nghị gia hạn thu hồi nợ. Trong cơ cấu dư nợ của nhiều NH theo quy định của Chỉ thị (CT) 03, một phần khá lớn là các hợp đồng dài hạn, đáo hạn sau ngày 31.12. Nếu NHNN cho phép gia hạn thu hồi nợ với nhóm hợp đồng này, tỉ lệ dư nợ cho vay sẽ đáp đúng yêu cầu của CT 03. Đây cũng là giải pháp mà Hiệp hội NH Việt Nam (VNBA) đưa ra trong buổi họp ngày 7.12 vừa qua.
"Kẹt" chủ yếu là hợp đồng dài hạn
Sau khi thu thập ý kiến từ cuộc họp tháo gỡ khó khăn cùng các NH hội viên tại khu vực TPHCM vào cuối tuần, VNBA cho biết sẽ tiếp tục có kiến nghị lên NHNN gia hạn thời gian thu hồi nợ cho các NH trong cho vay kinh doanh CK đối với những hợp đồng đã ký với NĐT trước khi CT 03 ra đời, nhưng đáo hạn sau 31.12.
Theo VNBA, chủ trương của Hiệp hội là kêu gọi các hội viên ra sức thu hồi nợ vay để đáp ứng điều kiện đưa ra của NHNN. Mới đây, VNBA đã có công văn nhắc nhở các NHCP phải nghiêm chỉnh thực hiện CT 03, vì hạn mức 3% chắc chắn NHNN sẽ không thay đổi.
Tuy nhiên, VNBA cho rằng, để tháo gỡ khó khăn và tạo điều kiện cho NH thực hiện tốt CT 03, NHNN cần xem xét và kéo dài thêm 6 tháng nữa (có thể đến 30.6.2008) để các hợp đồng cho vay trong thời gian từ tháng 5/2007 về trước đáo hạn vào tháng 5 hoặc 6.2008 để dễ dàng kéo dư nợ cho vay CK xuống mức cho phép.
Theo ý kiến của các thành viên VNBA, các hợp đồng đã ký giữa NH và NĐT đã được hoặc định thời gian trả nợ cụ thể. NH khó có thể yêu cầu NĐT phải thanh toán hợp đồng trước thời gian đáo hạn trong tình hình nguồn trả nợ của họ bị hạn chế.
Mặt khác, trong thời gian gần đây TTCK diễn biến theo chiều hướng giảm nhiều hơn tăng nên NĐT không thể chuyển nhượng CP để thu hồi nợ trả tiền vay cho nhà băng. Đáng chú ý là những NH đã cho NĐT cầm cố bằng tài sản thế chấp là CP của chính các NH bạn.
Theo một nguồn tin cho biết, sở dĩ tỉ lệ dư nợ cầm cố của NH VietA Bank vọt lên ở mức khá cao là 224% ngay khi NHNN chính thức thông báo ban hành CT 03, vì đơn vị này đã cho NĐT cầm cố CP của một NHCP quy mô tại TPHCM.
Ngay sau khi các hợp đồng cho vay được ký với NĐT trong thời gian 9 tháng - 1 năm (kể từ đầu quý II/2007) ngay lập tức giá CP của nhà băng quy mô trên liên tục mất điểm khiến NĐT không thể cắt lỗ để chuyển nhượng thu hồi tiền trả nợ.
Cho dù VietA Bank đã thực hiện nghiêm chỉnh các nội dung quy định tại CT 03 là ngưng cho vay và thuyết phục khách hàng trả nợ. Tuy nhiên, đến nay tỉ lệ dư nợ cho vay cầm cố CK của nhà băng này vẫn nằm trên ngưỡng 7% trên tổng dư nợ.
Phải tôn trọng cam kết với khách hàng
Để thực hiện nghiêm chỉnh CT 03, bằng mọi cách NHCP đã điều chỉnh tỉ lệ dư nợ cho vay cầm cố CK. Tính đến nay, dư nợ cầm cố ở các NHCP có tỉ lệ vượt trên ngưỡng cho phép đã giảm xuống mức đáng kể.
Thế nhưng, theo một cán bộ trong ngành cho biết, đến thời điểm 31.12.2007 sẽ còn một số NHCP không rút được dư nợ cho vay đầu tư kinh doanh CK xuống tỉ lệ cho phép. Vì còn nhiều hợp đồng tín dụng hợp pháp, hợp lệ đã ký trước khi CT 03 ban hành và đáo hạn sau ngày 31.12.
Điều này cho thấy, giải pháp tốt nhất mà các NHCP cũng như VNBA đang mong đợi từ NHNN hiện nay để thực hiện tốt CT 03 là có một động thái tích cực trong việc gia hạn thời gian thu hồi nợ vay đối với những hợp đồng đáo hạn sau 31.12.
Theo một cán bộ cấp cao của NH ACB, nếu được gia hạn các hợp đồng đã ký với NĐT thời gian 9 tháng - 1 năm (kể từ tháng 5.2007) chắc chắn ACB sẽ dễ dàng điều chỉnh tỉ lệ dư nợ cho vay cầm cố xuống ngưỡng 3% trước ngày 31.12.
Vì số lượng hợp đồng có thời gian 1 năm mà NH ký với khách hàng của ACB chiếm đến 70 - 80% trong số các hợp đồng cho vay cầm cố CK. Hiện dư nợ cầm cố CK của nhà băng này vẫn nằm trong khoảng 5 - 6% trên tổng dư nợ.
Ông Trần Đình Triển - Trưởng ban pháp luật và nghiệp vụ của VNBA cho rằng, ngoài biện pháp NH phải chủ động thuyết phục, nhưng nếu khách hàng không đồng ý thì NH cũng không thể vi phạm hợp đồng để buộc NĐT trả nợ trước hạn. Bởi những hợp đồng này đã được ký trước ngày 30.6.2007 khi CT 03 chưa ra đời.
Theo ông Triển, những trường hợp này không phải do NH cố ý vượt tỉ lệ 3% mà phải tôn trọng các hợp đồng tín dụng đã cam kết với khách hàng theo quy định của Bộ luật Dân sự, Luật Các tổ chức tín dụng và thể lệ tín dụng. NHCP không hề vi phạm một điều khoản nào khi chưa thu hồi được nợ vay đối với các hợp đồng ký trước 30.6 và đáo hạn sau 31.12.
Vì vậy, NHNN cần có sự xem xét các trường hợp đó để có cách giải quyết hợp lý cho những NH chưa điều chỉnh được tỉ lệ dư nợ cầm cố CK xuống mức cho phép trước ngày 31.12, đồng thời tránh bị đánh đồng với những trường hợp do cố ý.
LĐ
|