|
Bài học sính ngoại từ vụ việc tại Cty ATIP
Đây là DN nước ngoài đầu tiên phát hành khá rộng rãi CP ở VN, song diễn tiến của vụ việc cho thấy VN đang thiếu khung pháp lý để quản lý những trường hợp tương tự.
Theo thông tin từ UBCKNN, ATIP là DN nước ngoài được thành lập và hoạt động tại bang Nevada (Mỹ). Ngày 4/7/2001, ATIP được Bộ KH - ĐT cấp Giấy phép số 2153/GPĐC1 hợp tác liên doanh theo hình thức Hợp đồng chia sản phẩm với TCty Dầu khí VN để tìm kiếm, thăm dò, thẩm lượng, phát triển và sản xuất dầu khí tại lô 102 và 106 thuộc thềm lục địa VN. Sau đó, Cty ATIP đã ký hợp đồng bán một phần vốn liên doanh cho Petronas (Malaysia), hiện Cty ATIP chỉ còn nắm giữ 10%. Ngày 26/1/2007, Chủ tịch Hội đồng Quản trị ATIP đã ký quyết định số 1/QĐ phát hành nội bộ (phát hành riêng lẻ) cho 93 cán bộ công nhân viên. Sau khi mua cổ phiếu ATIP, những cán bộ, công nhân viên của Cty đã bán lại cho các nhà đầu tư bên ngoài, giao dịch trên thị trường tự do. Theo báo cáo kết quả kiểm tra của UBCKNN, đến ngày 12/3/2007 thì số lượng các nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu ATIP là 251 người.
Đáng nói là ATIP đã gửi thông tin đến các phương tiện thông tin đại chúng về việc cổ phiếu ATIP đã niêm yết chính thức tại sàn chứng khoán NYSE-Euronext; thưởng 10.000 cổ phiếu ATIP cho đội tuyển bóng đá VN... Trong bản thông cáo đó, chỉ có các thông tin rất chung chung về cổ phiếu ATIP như sức mua lớn, tiềm năng... khiến khá nhiều NĐT tỏ ra phấn khởi về thông tin này và kỳ vọng về ATIP.
Lên “sàn ngoại” không khó
Tuy nhiên, theo tìm hiểu của phóng viên, Euronext có nhiều sàn dành cho các DN có quy mô khác nhau, cổ phiếu ATIP niêm yết là sàn hạng ba dành cho những DN quy mô nhỏ, vốn điều lệ khoảng 225.000 EUR (khoảng hơn 4 tỷ đồng), điều kiện niêm yết tại đây cực kỳ đơn giản, cụ thể chỉ cần một DN đã niêm yết khác giới thiệu, những quy định về công bố thông tin ở sàn này cũng đơn giản và thậm chí báo cáo tài chính của DN không cần kiểm toán.
Giữa tháng 8, Chủ tịch ATIP có gửi thư cho các cổ đông với nội dung hiện nay cổ phiếu ATIP đang rất khan hiếm trên thị trường quốc tế, sau ngày giao dịch đầu tiên giá cổ phiếu ATIP đã vượt xa so giá ghi danh 0,18 Euro/cổ phiếu ban đầu. Một số nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu đã đặt bán với giá 12 Euro/cổ phiếu. Tuy nhiên trên trang web thông tin của Euronext không hề có một dòng nào ghi giá cổ phiếu ATIP đạt tới 12 Euro và lượng cổ phiếu giao dịch từ khi cổ phiếu lên sàn đến nay rất thấp.
Khoảng trống pháp lý
Như vậy có thể thấy khoảng cách khá xa giữa những gì ATIP công bố và qua đó tạo ra kỳ vọng quá lớn cho nhà đầu tư với thực tế giao dịch cũng như thông tin về cổ phiếu này trên sàn Euronext. Việc công bố thông tin cho cổ đông VN của ATIP không hề bị một quy định hay chế tài nào ở VN ràng buộc. Thực tế, trong Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp và các văn bản hướng dẫn chưa đề cập đến đối tượng DN 100% vốn nước ngoài thành lập và hoạt động ở nước ngoài chào bán cổ phiếu ở VN.
Để bảo vệ lợi ích của nhà đầu tư VN, ngăn ngừa những thiệt hại có thể phát sinh, đồng thời tăng cường tính minh bạch trên TTCK, UBCK NN đã có công văn yêu cầu ATIP công bố công khai các thông tin về vốn, tình hình tài chính, kết quả kinh doanh, điều lệ Cty ATIP, tình hình niêm yết và các giao dịch trên sàn chứng khoán Nyse, Euronext. Tuy nhiên, cho đến nay Atip vẫn chưa công bố các thông tin này.
Theo ông Nguyễn Thế Thọ - Trưởng Ban Quản lý phát hành UBCKNN, những DN nước ngoài hoạt động trên lãnh thổ VN cũng phải tuân theo những quy định của VN. Các DN là Cty đại chúng khi chào bán cổ phiếu ra công chúng phải đăng ký với UBCKNN và nếu vi phạm sẽ bị xử phạt theo quy định. Với những trường hợp phát hành riêng lẻ, UBCKNN đã hoàn thành dự thảo quy định điều chỉnh nhóm DN này, đang lấy ý kiến để tới đây trình Bộ Tài chính xem xét ban hành.
Với các nhà đầu tư, ông Thọ lưu ý mỗi khi ra quyết định cần xem xét kỹ Cty đó có phải là DN đại chúng hay phát hành riêng lẻ. Trường hợp chào bán ra công chúng thì phải có hồ sơ được Ủy ban Chứng khoán nhà nước chấp thuận, báo cáo tài chính được kiểm toán và nhất là công bố thông tin đầy đủ minh bạch. Trường hợp chào bán riêng lẻ, nhà đầu tư cũng phải xem báo cáo tài chính, tìm hiểu những thông tin đa chiều để có cái nhìn chính xác tránh những trường hợp thổi phồng cổ phiếu, thậm chí cả lừa đảo.
dddn
|
