|
Thị trường vàng 11 ngàn tỷ USD của thế giới sắp thay đổi
Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) đang lên kế hoạch cải cách nhằm tăng tính thanh khoản cho thị trường, song các nhà phê bình cho rằng họ sẽ vấp phải sự phản kháng gay gắt.
Giao dịch trên thị trường vàng, một trong những thị trường lâu đời nhất thế giới, đang phụ thuộc lớn vào mạng lưới các hầm chứa có tính bảo mật cao nằm bên dưới London. Ở đó, khoảng 50,000 thỏi vàng, mỗi miếng trị giá hơn 650,000 USD, được giao dịch qua tay mỗi ngày giữa 4 ngân hàng lớn chịu trách nhiệm xử lý các giao dịch.
Hệ thống đó - chứa số vàng trị giá khoảng 500 tỷ USD được lưu trữ ở nhiều địa điểm - đã hoạt động liên tục và ít bị thay đổi trong gần như hai thập kỷ qua. David Tait, người đứng đầu WGC, cho rằng đã đến lúc thị trường vàng 11 ngàn tỷ USD này phải có một cuộc đại tu.
Ông Tait đang cố gắng thúc đẩy để thông qua những thay đổi mà ông hy vọng sẽ làm tăng đáng kể nhu cầu giao dịch vàng, gồm cơ sở dữ liệu sử dụng công nghệ blockchain để theo dõi hầu hết dòng chảy vàng thỏi trên thế giới. Ông cho biết sau khi đi vào hoạt động, cơ sở dữ liệu này có thể tạo ra một token kỹ thuật số được hỗ trợ bởi vàng vật chất, giúp giao dịch dễ dàng hơn.
Trong một hội nghị ngày 16/10, những người tham gia giao dịch trên thị trường vàng tỏ ra nghi ngờ về khả năng thành công của kế hoạch cải cách này, vì những nỗ lực trước đây nhằm thay đổi thị trường vàng, dù là nhỏ, đều không thành công.
Nhưng kế hoạch số hóa có tên Gold 247 này lại có vẻ quá cấp bách. Các cuộc cải cách ngân hàng hậu khủng hoảng tài chính bắt đầu ảnh hưởng đến vàng trong năm nay, sau khi những người tham gia thị trường không thể chứng minh rằng kim loại quý này có thể dễ dàng được giao dịch trong các thời điểm căng thẳng.
Những quy định mới, nếu có hiệu lực, sẽ khiến chi phí sở hữu vàng của các ngân hàng tăng lên, từ đó kéo giảm lợi nhuận vốn đã ít ỏi từ mảng giao dịch hàng hoá của họ. Điều này dấy lên lo ngại thị trường vàng sẽ bị thu hẹp.
Trong thập kỷ qua, vàng phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng lớn từ tiền kỹ thuật số trong việc thu hút dòng tiền của những nhà đầu tư đang tìm kiếm lựa chọn thay thế cho cổ phiếu, trái phiếu và tiền mặt. Ông Tait cho biết số hoá sẽ giúp nhiều nhà đầu tư cảm thấy thoải mái khi sở hữu kim loại quý này.
Các nhà đầu tư nhỏ lẻ thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận trực tiếp thị trường vàng. Giống như nhiều hàng hoá vật chất khác, họ phải tuân theo các tiêu chuẩn khác nhau ở những nơi khác nhau. London sử dụng thỏi vàng nặng 400 ounce trong các giao dịch, trong khi hợp đồng vàng tương lai trên sàn COMEX tại Mỹ lại sử dụng thỏi năng 100 ounce. Nhưng ngay cả vàng nhỏ hơn cũng sẽ khiến họ mất hơn 160,000 USD để sở hữu. Vì vậy, hầu hết nhà đầu tư nhỏ lẻ phải mua các thỏi vàng nhỏ hơn hoặc tiền vàng xu từ các đại lý, với mức chênh lệch lớn. Ông Tait cho rằng tạo ra các token có thể giải quyết vấn đề đó.
Khái niệm tài sản có thể giao dịch đại diện cho quyền sở hữu kim loại được lưu giữ trong kho chứa ở một nơi nào đó không phải là mới. WGC vào năm 2004 đã thành lập quỹ ETF SPDR Gold Shares, hiện nắm giữ số vàng trị giá 50 tỷ USD. Tuy nhiên, các nhà đầu tư nhỏ lẻ nói chung không thể hoán đổi cổ phần trong ETF này để lấy vàng thật, mà chỉ có những nhà đầu tư tổ chức lớn - người giúp duy trì thị trường vì cổ phần của họ - mới có thể làm được. Ngoài ra còn có các stablecoin vàng (tiền điện tử được tạo ra để theo dõi gia trị của vàng), song chúng lại không được chú ý.
Kế hoạch xây dựng token cho vàng của ông Tait sẽ cần sự hỗ trợ của toàn thị trường, từ các ngân hàng trên Phố Wall đến các cơ quan chức năng của Ấn Độ và Trung Quốc, vốn là những người điều hành hai thị trường vàng lớn nhất thế giới. Chưa kể, một hồ sơ blockchain giúp theo dõi các thỏi vàng có thể trấn an người mua về nguồn gốc và độ tinh khiết của chúng, cũng như chống rửa tiền.
Rào cản chính sẽ là việc phải thuyết phục những người chơi lớn của thị trường để chấp nhận một dự án có nguy cơ phá huỷ sự thống trị của họ. Giao dịch vàng tương lai trên Sàn giao dịch Kim loại London bị trì hoãn trong năm 2022 do JPMorgan Chase & Co. và HSBC Holdings Plc, hai ngân hàng lớn nhất tham gia vào việc xử lý giao dịch vàng, từ chối tham gia.
Jan Nieuwenhuijs, chuyên gia phân tích tại Gainesville Coins, cho biết nhiều người chơi lớn ở London thích cơ chế hiện tại hơn. “Điểm quan trọng nhất của vàng là sự hiện diện vật chất của nó, vì vậy, số hoá chắc chắn sẽ thất bại”, Nieuwenhuijs nói.
Adrian Ash, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu của công ty dịch vụ đầu tư vàng trực tuyến BullionVault cho biết: “Hình dạng và vị trí lưu trữ rất quan trọng. Vấn đề là token hoá đồng nghĩa bạn đang trừu tượng hóa vàng, bởi vì những gì bạn sở hữu bây giờ chỉ là mã thông báo”.
Dự án của ông Tait mở đầu bằng một chương trình nhằm đảm bảo tính trung thực của vàng thỏi do Hiệp hội Thị trường vàng thỏi London điều hành, sử dụng công nghệ blockchain để giám sát nguồn cung. Người đứng đầu WGC cho biết dự án với 30 người tham gia, bao gồm các doanh nghiệp khai thác mỏ, nhà tinh chế và ngân hàng vừa kết thúc.
Năm ngoái, một nhóm công tác do chính phủ Anh thành lập gồm các ngân hàng và nhà đầu tư, đã khuyến nghị các chính sách nhằm khiến giao dịch trên thị trường vàng London minh bạch hơn.
Kim Dung (Theo Bloomberg)
FILI
|
