|
Vì sao thế giới lo lắng về cuộc khủng hoảng bất động sản của Trung Quốc?
Trong tháng này, lĩnh vực bất động sản đang gặp khó khăn của Trung Quốc đã phải hứng chịu một đòn giáng khác khi những người mua nhà - vốn đã thất vọng cùng cực - ngừng thanh toán cho các căn hộ trong những dự án chưa hoàn thành.
Cuộc tẩy chay diễn ra với nhiều nhà phát triển bất động sản đang chật vật xoay sở với hàng núi nợ và có lo ngại rằng khủng hoảng này có thể lan sang phần còn lại của nền kinh tế Trung Quốc và toàn cầu.
Bất động sản và các ngành công nghiệp liên quan ước tính đóng góp khoảng 1/4 tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc.
Lĩnh vực này đã thành công sau khi có những cải cách thị trường vào năm 1998. Ngành xây dựng trải qua một sự bùng nổ ngoạn mục nhờ được hưởng lợi từ nhu cầu của tầng lớp trung lưu ngày càng đông, vì những người này xem bất động sản là tài sản gia đình quan trọng và là biểu tượng của địa vị.
Cơn sốt đó được thúc đẩy bởi khả năng tiếp cận các khoản vay dễ dàng, khi các ngân hàng sẵn sàng cho cả nhà phát triển bất động sản lẫn người mua vay càng nhiều càng tốt.
Theo báo cáo của ANZ Research tháng này, các khoản vay mua nhà hiện chiếm gần 20% tổng dư nợ trong toàn bộ hệ thống ngân hàng Trung Quốc.
Phần nhiều trong sự phát triển đó dựa vào các hợp đồng “bán trước”, nghĩa là người mua sẽ thanh toán cho các căn hộ trong các dự án… chưa được xây dựng.
Lượng nhà dở dang ở Trung Quốc hiện lên tới 225 triệu mét vuông, Bloomberg News đưa tin. Và khi các nhà phát triển bất động sản ăn nên làm ra thì giá nhà đất cũng tăng vọt.
Điều đó khiến Chính phủ Trung Quốc lo lắng, vì trước đây họ đã lo ngại về những rủi ro do các nhà phát triển bất động sản nợ nần chồng chất gây ra.
Năm ngoái, họ đã tiến hành một biện pháp mạnh, trong đó Ngân hàng trung ương nước này giới hạn tỷ lệ dư nợ cho vay bất động sản so với tổng nợ của các ngân hàng nhằm hạn chế mối đe dọa đối với toàn bộ hệ thống tài chính.
Điều này khiến nguồn tài chính dành cho các nhà phát triển bất động sản vốn đang gặp khó khăn trong việc xử lý các khoản nợ của họ bị siết chặt.
Một làn sóng vỡ nợ đã xảy ra sau đó, mà đáng chú ý nhất là Evergrande, nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc đang chìm trong khoản nợ hơn 300 tỷ USD.
Ngoài ra, các công ty bất động sản Trung Quốc cũng bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng Covid - tình trạng kinh tế bất ổn đã buộc nhiều người định mua nhà phải suy nghĩ lại về kế hoạch của họ.
Vụ vỡ nợ của Evergrande đã làm dấy lên các cuộc phản đối từ người mua nhà và các nhà thầu tại trụ sở chính ở Thâm Quyến vào tháng 9 năm ngoái.
Tháng 6 năm nay, một hình thức phản đối mới đã xuất hiện: Những người đã mua căn hộ trong các dự án còn dang dở thông báo họ sẽ ngừng thanh toán cho đến khi việc xây dựng được tiếp tục trở lại.
Trong vòng một tháng, cuộc tẩy chay lan rộng đến người mua nhà tại hơn 300 dự án ở 50 thành phố trên khắp Trung Quốc.
Tuần trước, các tổ chức cho vay của Trung Quốc cho biết những khoản vay mua nhà bị ảnh hưởng chỉ chiếm chưa đến 0.01% các khoản vay mua nhà còn tồn đọng, nhưng giới phân tích cho rằng điều khiến mọi người sợ hãi là các cuộc tẩy chay sẽ lan rộng ra sao.
Trung Quốc là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, có mối quan hệ thương mại và tài chính toàn cầu sâu rộng.
Các nhà phân tích nhận định, nếu cuộc khủng hoảng bất động sản lan sang hệ thống tài chính của Trung Quốc, thì cú sốc sẽ vượt xa khỏi biên giới của nước này.
“Nếu các vụ vỡ nợ leo thang, có thể có những tác động kinh tế và xã hội rộng rãi và nghiêm trọng”, Fitch Ratings viết trong một lưu ý hôm thứ Hai tuần trước.
Điều này lặp lại cảnh báo của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), khi ngân hàng trung ương này cho biết vào tháng 5 rằng mặc dù cho đến nay Trung Quốc đã kiềm chế được cuộc sụp đổ, nhưng một cuộc khủng hoảng tài sản tồi tệ hơn cũng có thể ảnh hưởng đến hệ thống tài chính của nước này.
Cuộc khủng hoảng có thể lan rộng và tác động đến thương mại toàn cầu và tâm lý rủi ro, Fed cho biết trong Báo cáo ổn định tài chính của họ hồi tháng 05/2022.
Các nhà phân tích nói rằng một gói giải cứu cho toàn bộ lĩnh vực bất động sản là khó có thể xảy ra, ngay cả khi các cuộc tẩy chay gia tăng, vì điều đó có nghĩa là Chính phủ Trung Quốc đang thừa nhận quy mô của cuộc khủng hoảng.
Một gói giải cứu lớn cũng có thể khuyến khích các nhà phát triển nhà đất và người mua tiếp tục có những quyết định rủi ro vì họ thấy chính phủ và các ngân hàng sẽ chịu trách nhiệm.
Tuy nhiên, áp lực đã và đang gia tăng đối với các ngân hàng Trung Quốc để giúp xoa dịu tình hình. Hôm thứ Năm, cơ quan quản lý ngân hàng của Trung Quốc cho biết họ sẽ giúp đảm bảo rằng các dự án được hoàn thành và nhà được bàn giao cho người mua.
Một số can thiệp đã xảy ra ở cấp địa phương ở tỉnh Hà Nam, nơi một quỹ giải cứu được thành lập với sự hợp tác của một nhà phát triển bất động sản được nhà nước hậu thuẫn để giúp đỡ các dự án đang trong tình trạng căng thẳng.
Chen Shujin, trưởng bộ phận nghiên cứu tại Jefferies Hong Kong, cho biết chính quyền địa phương, nhà phát triển động sản và người sở hữu nhà cũng có thể thương lượng việc miễn lãi và tạm dừng thanh toán nợ vay trong một thời gian nhất định tùy từng trường hợp.
Nhã Thanh (Theo IBTimes)
FILI
|
