Avelo Airlines, một trong hai hãng bay mới thành lập ở Mỹ. Ảnh: WSJ

Khủng hoảng là thời điểm tốt để ra mắt hãng bay mới

Trong phần lớn thời gian năm ngoái, hầu hết các hãng bay trên toàn cầu phải cho nằm đất đa số đội máy bay, sa thải nhân viên và vận động gói giải cứu tài chính từ chính phủ của họ để tránh phá sản khi nhu cầu đi lại hàng không gần như tê liệt.

Tuy vậy, một thế hệ doanh nhân mới tin rằng đây là thời điểm tốt để thành lập hãng bay mới. Hơn 90 hãng bay mới đang chuẩn bị cất cánh trong năm nay ở Bắc Mỹ, Nam Mỹ, châu Âu, châu Phi và châu Á dù đại dịch Covid-19 tiếp tục kìm hãm nhu cầu đi lại hàng không quốc tế.

Một số hãng bay mới này xuất hiện từ “đống tro tàn” của những hãng bay phá sản trong đại dịch Covid-19. Một số hãng bay mới khác đang chờ nhu cầu đi lại hàng không phục hồi rồi mới kích hoạt các kế hoạch cất cánh đã có sẵn.

Hầu hết họ hy vọng có thể tận dụng cơn khủng hoảng của ngành hàng không hiện nay để thuê và mua máy bay với mức giá giảm mạnh, thâu tóm chỗ đậu quý giá ở những sân bay từng thường xuyên đông đúc trước đây, tuyển dụng các phi công và tiếp viên hàng không bị sa thải.

Tại Mỹ, hai hãng bay mới thàng lập, Avelo Airlines và Breeze Airways đang nhắm đến các tuyến bay mà các hãng bay lớn thường phớt lờ. Hôm 28-4, Avelo Airlines đã khai trương chuyến bay đầu tiên từ sân bay Hollywood Burbank ở TP. Burbank, bang California đến sân bay Charles M. Schulz ở TP. Santa Rosa, California.

Avelo Airlines, có trụ sở đặt tại Houston, bang Texas và được thành lập bởi Andrew Levy, cựu giám đốc tài chính của Công ty hàng không United Airlines Holdings. Ngay từ năm 2018, Levy đã lên kế hoạch ra mắt một hãng bay giá rẻ khai thác các tuyến bay khởi hành từ các sân bay nhỏ. Tháng 11 năm ngoái, ông quyết định thực hiện kế hoạch.

Avelo Airlines kỳ vọng giá vé rẻ sẽ thúc đẩy nhu cầu trên các tuyến bay mà các hãng bay khác không khai thác. Avelo Airlines sẽ vận hành các tuyến bay đi từ Burbank, California đến 11 sân bay ở các thành phố nhỏ như TP. Medford ở bang Oregon, TP. Ogden, bang Utah hay TP. Eureka, bang California.

Levy nói rằng đại dịch Covid-19 đã tạo ra một số cơ hội cho Avelo Airlines. Chẳng hạn, hãng bay này có thể mua 2 máy bay với mức giá giảm mạnh sau khi một hãng bay khác hủy bỏ đơn hàng mua chúng vào mùa hè năm ngoái.

Ông đã kỳ vọng rằng đại dịch Covid-19 sẽ khiến các hãng bay lớn thu hẹp hoạt động, tạo ra cơ hội cho các hãng bay mới. Tuy nhiên, nhờ tiền giải cứu của chính phủ Mỹ, các hãng bay hàng đầu của Mỹ vẫn duy trì phần lớn mạng lưới hoạt động và một số hãng thậm chí bổ sung thêm các tuyến bay để cạnh tranh trực tiếp với Avelo Airlines.

Breeze Airways là một dự án kinh doanh mới của David Neeleman, người sáng lập hãng hàng không giá rẻ JetBlue Airways (Mỹ). Breeze Airways đã sẵn sàng cất cánh vào năm ngoái nhưng Neeleman tạm dừng kế hoạch này vì lo ngại các biện pháp phong tỏa.

Giờ đây, khi nhu cầu du lịch ở Mỹ đang phục hồi, Neeleman cho rằng Breeze Airways đang đứng trước thời điểm tốt để cất cánh. Hãng bay này dự kiến bắt đầu khai thác các chuyến bay giá rẻ giữa các thành phố tầm trung của Mỹ trước ngày 31-5 một khi được Cơ quan Quản lý hàng không liên bang Mỹ (FAA) cấp giấy chứng nhận an toàn bay.

Bjorn Tore Larsen, Giám đốc điều hành của Norse Atlantic Airways, một hãng bay giá rẻ mới thành lập ở Oslo, Na Uy. Ảnh: flysmart24.no

Chớp cơ hội từ khó khăn của các hãng bay khác

Nhìn rộng ra trên toàn cầu, bức tranh của thị trường hàng không phức tạp hơn. Hơn 40 hãng bay trên thế giới đã tạm dừng hoặc chấm dứt hẳn hoạt động kể từ năm ngoái khi nhu cầu đi lại hàng không lao dốc, theo Công ty dữ liệu hàng không Cirium.

Dù nhu cầu bắt đầu phục hồi ở nơi dịch Covid-19 đã được kiểm soát và vaccine Covid-19 được phân phối rộng rãi, lượng khách đi máy bay vẫn còn kém xa với mức trước đại dịch và hầu hết các hãng bay vẫn đang tiếp tục lỗ.

Nhưng một số doanh nhân cho rằng tình hình hiện nay đang thuận lợi để ra mắt hãng bay mới hoặc mở rộng mạng lưới hoạt động. Hồi giữa tháng 1, sau khi được tòa án chấp nhận thủ tục bảo hộ phá sản, hãng bay giá rẻ lớn nhất Na Uy, Norwegian Air Shuttle thông báo sẽ dừng khai thác các tuyến bay đường dài xuyên Đại Tây Dương.

Lúc đó, Bjorn Tore Larsen, Giám đốc điều hành của Norse Atlantic Airways, một hãng bay mới thành lập ở Oslo, Na Uy, nhanh chóng tìm cách trám vào khoảng trống thị trường. Ông đã huy động đủ vốn cho Norse Atlantic Airways trong vòng 2 tháng sau khi Norwegian Air Shuttle tuyên bố phá sản và ngay lập tức thuê lại một số máy bay của Norwegian Air Shuttle với mức giá thấp kỷ lục. Norse Atlantic Airways dự định bắt đầu khai thác các chuyến bay xuyên Đại Tây Dương giữa các thành phố lớn của châu Âu và Mỹ vào tháng 12 tới.

Tại Úc, hãng bay Rex Airlines đang mở rộng các tuyến bay khu vực đến các thành phố lớn mà không thể thực hiện trước đại dịch. John Sharp, Phó chủ tịch Rex Airlines, nói: “Covid-19 đã tạo ra cơ hội cho chúng tôi vượt qua tất cả các rào cản mà bình thường sẽ ngáng chặn chúng tôi”.

Trước đại dịch, Rex Airlines có đội máy bay 60 chiếc máy bay với động cơ tuốc bin cánh quạt, bay giữa các điểm đến khu vực ở các thành phố lớn và nhỏ. Giờ đây, Rex đã thuê 6 máy bay Boeing 737 và dự định thuê thêm 4 chiếc như vậy nữa trước cuối năm nay để phục vụ kế hoạch mở rộng các tuyến bay giữa các thành phố lớn.

Sharp cho rằng việc mở rộng tuyến bay gần như không thể nếu không có đại dịch Covid-19, vốn buộc 2 hãng bay hàng đầu Úc, Qantas Airways và Virgin Australia sa thải nhân viên, dừng hoạt động nhiều máy bay, cắt giảm các tuyến bay. Virgin Australia đã phải thu hẹp quy mô, đóng cửa hãng bay giá rẻ Tigerair.

Chính điều này đã giúp Rex Airlines có thể thuê các máy bay Boeing 737 mà trước đây bay cho Virgin Australia với chi phí giảm 50% so với trước đại dịch. Rex Airlines cũng có thể thâu tóm các slot (khung giờ cất cánh, hạ cánh) ở các sân bay mà bình thường không có sẵn vì đã được đăng ký hết.