Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hiện sẵn sàng giảm lãi suất trong tháng này, mặc dù thừa nhận chính sách tiền tệ không thể hoàn toàn bảo vệ nền kinh tế Mỹ trước mối đe dọa từ virus corona chủng mới (Covid-19).

Chủ tịch Fed Jerome Powell để ngỏ khả năng giảm lãi suất tại cuộc họp ngày 17-18/03/2020 khi tuyên bố trong ngày thứ Sáu (28/02) rằng Fed cam kết “hành động thích hợp” để hỗ trợ nền kinh tế.

Ông bị dồn ép đưa ra lời trấn an đó khi chứng khoán Mỹ rớt mạnh và các nhà đầu tư tỏ ra lo sợ rằng sự lây lan của virus corona sẽ gây thiệt hại đáng kể cho nền kinh tế Mỹ và toàn cầu.

Các trader và hàng loạt ngân hàng trên Phố Wall hiện kỳ vọng Fed hạ lãi suất trong vài tuần tới. Trong ngày Chủ nhật (01/03), các nhà kinh tế tại Goldman Sachs cho biết Fedcó thể hành động trước cuộc họp chính thức và có lẽ sẽ phối hợp với các ngân hàng trung ương khác.

Dù vậy, các quan chức Fed vẫn hoài nghi việc hạ lãi suất có tác dụng gì trong bối cảnh khủng hoảng sức khỏe hiện tại – vốn đe dọa đến nguồn cung và nhu cầu trong nền kinh tế. Cho dù Fed có làm gì đi chăng nữa, các nhà máy không thể sản xuất hàng hóa nếu họ không thể nhập nguồn nguyên vật liệu cần thiết từ nước ngoài. Người tiêu dùng khó lòng chi tiêu nếu họ không dám rời khỏi nhà.

Thế nhưng, tín dụng rẻ hơn vẫn có thể nền kinh tế phục hồi và khôi phục niềm tin một khi virus corona được kiểm soát. Và Fed có thể hạn chế thiệt hại từ các điều kiện tài chính thắt chặt đến nền kinh tế.

“Chính sách tiền tệ chắc chắn không thể tác động đến sự lây lan của virus corona”, cựu Thống đốc Fed Laurence Meyer cho biết. “Nhưng điều đó không có nghĩa là bạn không làm gì. Bạn vẫn làm những gì có thể”.

Bài phát biểu kéo dài 90 phút của ông Powell trước khi thị trường chứng khoán Mỹ khép phiên ngày 28/02 đã cho thấy sự thay đổi đáng kể so với thông điệp chính sách trước đây.

Trước đó, các quan chức Fed cho rằng vẫn còn quá sớm để đánh giá các tác động từ dịch bệnh virus corona.

Chứng khoán Mỹ rớt mạnh

Nguyên nhân đằng sau việc FED thay đổi quan điểm là tuần tồi tệ nhất của chứng khoán Mỹ kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.

“Họ không muốn cú rơi tự do tiếp diễn”, ông Peter Hooper, cựu quan chức FED và hiện đang là trưởng bộ phận nghiên cứu kinh tế toàn cầu tại Deutsche Bank AG, cho hay. “Họ biết rằng điều mà chính sách tiền tệ có thể làm là giúp giá tài sản rủi ro dễ thở hơn đôi chút”.

Giá cổ phiếu Mỹ phục hồi sau tuyên bố của ông Powell. Chỉ số S&P 500 chỉ còn giảm 0,8% trong ngày thứ Sáu (28/02), phục hồi vào 15 phút cuối phiên từ đà giảm hơn 3%. Trong tuần trước, chỉ số này mất 11%. Thế nhưng, sự xuất hiện của hàng loạt dòng tít về virus corona trong ngày thứ Bảy (28/02) lại khiến nhà đầu tư thêm lo ngại.

Ông Hooper kỳ vọng Fed hạ lãi suất bớt 0,25 điểm phần trăm trong tháng 3 và tháng 4/2020. Người đồng cấp của ông tại Bank of America dự báo giảm 0,50 điểm phần trăm trong tháng này.

Những chuyên gia tại Goldman Sachs dự báo giảm lãi suất tổng cộng 50 điểm cơ bản đến ngày 18/03 và tổng cộng 100 điểm cơ bản cho đến tháng 6/2020.

Các chuyên gia cũng dự báo các ngân hàng trung ương khác cũng hạ lãi suất như từ khu vực đồng tiền chung châu Âu, Canada và Anh.

* Thị trường chứng khoán: Nỗi ám ảnh về virus corona đẩy khối ngoại vào thế phòng thủ

* Tổng thống Trump mở rộng lệnh giới hạn di chuyển sau khi Mỹ ghi nhận ca tử vong đầu tiên vì virus corona