500 xe trái cây nằm chờ ở cửa khẩu Lạng Sơn

Trưa nay 10.2, hàng loạt tài xế Bình Thuận đang đậu xe ở các cửa khẩu giáp biên giới cho biết, việc xuất khẩu thanh long ở cửa khẩu biên giới với Trung Quốc vẫn đang hết sức khó khăn do dịch cúm từ nước bạn.

Xe container chở trái cây đang đậu tại bãi xe của cửa khẩu Tân Thanh- tỉnh Lạng Sơn ảnh: Ngọc Anh

Tài xế ngồi trong xe ăn cơm

Anh Lê Ngọc Anh, một tài xế người Phan Thiết, đang ở cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn) cho biết, hiện nay tại bãi đỗ xe cotainer cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn) vẫn còn khoảng 200 xe thanh long ùn ứ không xuất được. Số lượng xe này đậu tại bãi từ sau tết Nguyên đán đến nay. Hiện nay cánh tài xế đang chờ chủ hàng điều tiết để di chuyển sang cửa khẩu Hữu Nghị vì cửa khẩu Tân Thanh vẫn đóng cửa.

Tài xế vận chuyển thanh long ra cửa khẩu hạn chế ra ngoài, chủ yếu nằm trong xe chờ tới lượt thông quan và phải thuê người đi mua cơm từng ngày ảnh: Ngọc Anh

“Chúng tôi chỉ ngồi trong xe, không dám ra ngoài, thuê người mang cơm đến ăn. Cứ tắt máy chừng 2-3 giờ, lại nổ máy để giữ hơi lạnh bảo quản hàng không bị hư hỏng”- tài xế Ngọc Anh kể.

Tại cửa khẩu Hữu Nghị, anh Ngọc Quỳnh, một tài xế ở huyện Hàm Thuận Nam (Bình Thuận) kể, xe anh vào bãi đậu xe Xuân Cương (Lạng Sơn) 4 ngày nay, đang chờ làm thủ tục qua cửa khẩu. Nhưng lượng xe đang lên của khẩu hữu Nghị quá đông, còn đậu ngoài đường, chưa vào bãi hàng trăm xe “thanh long, dưa hấu có, hàng lạnh, hàng khô có, tất cả phải chờ hết”- tài xế Quỳnh nói.

“Gần 500 xe container đang đậu ở đây, chủ yếu là thanh long, dưa hấu và mít. Xe tôi được phát phiếu thứ tự 160, trong khi mỗi ngày chỉ có 25 xe được xuất thì anh biết phải chờ đến mấy ngày rồi, đó là còn hên đó, xe bạn tôi được “Luật” (tức người làm thủ tục- PV) xếp thứ 400, biết khi nào mới tới lượt thông quan”- anh Quỳnh nói.

Lượng xe container ùn ứ gây thiệt hại lớn cho các DN xuất khẩu trái cây và người nông dân trồng thanh long ở Bình Thuận ảnh: Ngọc Anh

Theo anh Ngọc Quỳnh, hiện toàn tuyến biên giới Lạng Sơn chỉ có cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị là vẫn mở cửa, nhưng việc thủ tục thông quan hết sức nhiêu khê.

Toàn bộ xe của Việt Nam khi thông quan chỉ được vào sâu đất liền của Trung Quốc chừng 1 km là được đưa vào các bãi để xuống hàng, không được vào sâu thêm.

Có “dịch vụ” lái thuê sang Trung Quốc

Do tài xế Việt Nam khi thông quan, quay trở lại phải bị cách ly 14 ngày, nên cánh tài xế thường thuê đội lái xe “dịch vụ” lái qua biên giới. Theo anh Ngọc Quỳnh, xe tải “4 chân” thì mức giá thuê là 10 triệu đồng, còn đối với xe container thì 15 triệu đồng. “Tất cả tiền dịch vụ thuê này do chủ hàng bên Trung Quốc phải chịu. Anh em tài xế bọn tôi không ai chịu qua biên giới vì sợ dịch bệnh. Hơn nữa nếu lái xe qua Trung Quốc, khi quay trở lại sẽ bị “nhốt” cách ly 14 ngày, rất lâu để được quay trở lại quê nhà Bình Thuận với vợ con, nên hầu hết đều yêu cầu chủ hàng thuê người lái xe qua biên giới, chứ cánh tài xế chúng tôi không qua”- tài xế Quỳnh kể.

Khu nhà cách ly các tài xế và người vận chuyển hàng hóa tại biên giới Lạng Sơn ảnh: Ngọc Anh

Việc đóng cửa không biết đến bao giờ

Tại công văn số 121 của Sở Công thương Lạng Sơn (ngày 8.2), cho biết, theo Công điện của Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Nam Ninh và Khu tự trị dân tộc Choang (tỉnh Quảng Tây- Trung Quốc), việc khôi phục bình thường nhập hàng tại biên giới sẽ lùi lại tới cuối tháng 2, hoặc dài hơn, tùy vào tình hình dịch bệnh. Mặt khác, hải quan Nam Ninh không đủ nhân sự vì nhiều cán bộ bị cách ly do dịch bệnh, nên không có người làm.

Xe chở trái cây nằm trong bãi Xuân Cương tỉnh Lạng Sơn chờ thông quan ở cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị ảnh: tài xế Ngọc Quỳnh

Cũng theo sở Công thương Lạng Sơn, hiện nay chỉ có bãi xe Xuân Cương được sắp xếp làm điểm giao nhận hàng vì ở đây, có khu vực cách ly cho tài xế và chủ hàng của Trung Quốc, có khu cách ly cho tài xế Việt Nam từ Trung Quốc trở về, ngoài ra còn có cả khu cách ly cho nhân viên bốc xếp hàng hóa.

Theo Sở Công thương Lạng Sơn, hiện nay cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị thành lập một tổ lái xe người Việt Nam để đưa hàng sang Trung Quốc. Các tài xế này sau khi từ Trung Quốc quay lại Việt Nam sẽ vào khu cách ly 14 ngày để theo dõi dịch bệnh. Như vậy, cánh lái xe từ nội địa lên biên giới sẽ không phải lái xe sang Trung Quốc.

Hiện nay phía Trung Quốc cũng áp dụng một khu cách ly y như Việt Nam để kiểm soát dịch bệnh, nhưng vẫn nhập được hàng hóa.

Xe cotainer chở thanh long của Bình Thuận đang nằm ùn ứ tại Bến Xe Tân Thanh, tỉnh Lạng Sơn ảnh: Ngọc Anh

Mặc dù các cơ quan chức năng của Lạng Sơn đã có khuyến cáo gửi các Hiệp hội ngành hàng và cơ quan chức năng các tỉnh, thành tạm dừng việc vận chuyển hàng hóa lên các cửa khẩu biên giới, nhưng tính đến hết ngày 7.2 các bến bãi trên địa bàn Lạng Sơn vẫn có hơn 400 xe hàng chờ xuất khẩu (con số này cho đến ngày 10.2 lớn hơn rất nhiều-PV).

Theo nhận định của Sở Công thương Lạng Sơn, nhu cầu xuất, nhập khẩu hàng hóa của cả hai bên, nhất là mặt hàng trái cây (thanh long, dưa hấu, mít, dứa…) là rất cấp bách. Hiện nay UBND tỉnh Lạng Sơn đang trình Chính phủ kiến nghị được mở cửa khẩu phụ Tân Thanh và Cốc Nam để thông quan nhanh cho mặt hàng nông sản. Đồng thời, thiết lập thêm các khu cách ly tại các cửa khẩu phụ này để vừa đảm bảo kiểm soát dịch bệnh, vừa thông quan hàng hóa nông sản kịp thời.

Xe Trung Quốc sẽ vào cửa khẩu Việt Nam nhận hàng ? Trả lời PV Thanh Niên, ông Vy Công Tường- Cục phó Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn, cho biết hiện nay trên địa bàn Lạng Sơn đang có khoảng 450 xe cotainer, chủ yếu là trái cây trong khi cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị chỉ thông quan được mỗi ngày trên 20 xe. Nguyên nhân của chậm trễ này theo ông Tường là do phía Trung Quốc thiếu nhân lực hải quan, mặt khác họ kiểm soát dịch rất chặt. Lượng xe cotainer chở trái cây đang ùn ứ tại các cửa khẩu ở Lạng Sơn ảnh: Tài xế Ngọc Anh “Toàn bộ khu vực biên giới Trung Quốc giáp ranh với Lạng Sơn họ chưa phát hiện trường hợp nào nhiễm dịch bệnh. Do vậy, quyết tâm của họ kiểm soát dịch bệnh càng chặt chẽ. Từ đó các công đoạn thông quan sẽ chậm đi. Mặt khác, hiện nay các chợ đầu mối trái cây bên Trung Quốc, giáp với Lạng Sơn, như chợ Pò Chài, Sùng Giả đều vẫn đóng cửa. Lực lượng bốc vác, cửu vạn hầu như đều tránh dịch nên không có người nhập hàng. Để khắc phục tình trạng chậm trễ thông quan hàng trái cây, ngày mai (11.2) phía Trung Quốc sẽ cho xe container chạy sang Việt Nam để nhận hàng, thay vì xe của Việt Nam phải chạy sang Trung Quốc. Phía chúng ta có sẵn người sang hàng (cửu vạn) nên việc giải phóng hàng trái cây sẽ nhanh hơn. Ngày mai lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn sẽ trực tiếp đi kiểm tra việc này”- ông Phí Công Tường cho biết.

Quế Hà

Thanh niên