Ngăn chặn hành vi "thông đồng", trục lợi rút tiền mặt qua thẻ tín dụng

Trước một số hiện tượng chủ thẻ cùng đơn vị chấp nhận thanh toán thẻ lợi dụng hành vi trục lợi bằng cách thông đồng sử dụng thẻ tín dụng để rút tiền mặt, Ngân hàng Nhà nước vừa có văn bản "nóng" do Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh ký "quán triệt" xử lý cá nhân, tập thể cố tình vi phạm.

Theo NHNN đã có hiện tượng chủ thẻ cùng đơn vị thanh toán thẻ lợi dung trục lợi rút tiền mặt qua thẻ tín dụng thời gian gần đây.

Theo NHNN, thẻ tín dụng chỉ được sử dụng để thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ; rút tiền mặt tại POS được lắp đặt tại chi nhánh, phòng giao dịch của tổ chức thanh toán thẻ (TCTTT). 

Theo đó, văn bản yêu cầu các NHTM và đơn vị tỉnh thành cần triển khai các biện pháp kiểm soát, ngăn chặn (từ chối giao dịch, từ chối thanh toán thẻ, chấm dứt hợp đồng thanh toán), không cho phép lợi dụng thẻ tín dụng để sử dụng vào các mục đích không đúng quy định, như: Sử dụng hạn mức thẻ tín dụng để chuyển tiền, ghi có vào tài khoản thanh toán

Để kiểm soát, phòng ngừa và ngăn chặn các hành vi sử dụng thẻ ngân hàng (đặc biệt là thẻ tín dụng) không đúng quy định pháp luật và kiểm soát các rủi ro, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa có công văn yêu cầu các NHTM và đơn vị thành viên tăng cường các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn việc đơn vị chấp nhận thẻ (ĐVCNT) thông đồng với chủ thẻ thực hiện giao dịch thanh toán khống tại ĐVCNT (không phát sinh việc mua bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ) với mục đích rút tiền mặt. 

NHNN cũng lưu ý quy định cụ thể nội dung này phải có trong Hợp đồng ký với ĐVCNT, rà soát nội dung hợp đồng với ĐVCNT để thực hiện sửa đổi, bổ sung hợp đồng đã ký kết cũng như có biện pháp xử lý trách nhiệm phù hợp với các ĐVCNT (có hành vi vi phạm pháp luật) nhằm tuân thủ đúng các quy định pháp luật; có biện pháp giám sát, kiểm tra, quản lý chặt chẽ các ĐVCNT. 

Cùng đó, cơ quan chức năng cũng yêu cầu các đơn vị phải rà soát, kiểm tra lại toàn bộ quy trình, quy định nội bộ, thủ tục, hồ sơ đăng ký phát hành và sử dụng thẻ ngân hàng, mở và sử dụng tài khoản thanh toán, đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành, cụ thể:

Đối với thẻ tín dụng, phải có quy định rõ về phạm vi sử dụng thẻ tín dụng theo quy định, như: Thẻ tín dụng chỉ được sử dụng để thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ; rút tiền mặt tại POS được lắp đặt tại chi nhánh, phòng giao dịch của tổ chức thanh toán thẻ (TCTTT). 

Đồng thời, triển khai các biện pháp kiểm soát, ngăn chặn (từ chối giao dịch, từ chối thanh toán thẻ, chấm dứt hợp đồng thanh toán), không cho phép lợi dụng thẻ tín dụng để sử dụng vào các mục đích không đúng quy định, như: Sử dụng hạn mức thẻ tín dụng để chuyển tiền, ghi có vào tài khoản thanh toán, thẻ ghi nợ hoặc thẻ trả trước của khách hàng hoặc bên thứ ba (không phải ĐVCNT); rút tiền mặt tại POS của ĐVCNT, thanh toán hàng hóa, dịch vụ không đúng quy định pháp luật.

Cùng đó, NHNN yêu cầu các ĐVCNT, chủ thẻ tuân thủ, thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về hoạt động thẻ ngân hàng và các nội dung tại văn bản này.

TCTTT phải có trách nhiệm xây dựng tiêu chí lựa chọn ĐVCNT thực hiện đánh giá, phân loại các đối tượng có nhu cầu chấp nhận thanh toán thẻ phù hợp với đặc điểm, ngành nghề kinh doanh, tăng cường trao đổi việc chia sẻ thông tin giữa các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán và các tổ chức thẻ quốc tế về các ĐVCNT vi phạm giúp TCTTT có cơ sở tham khảo để xây dựng tiêu chí lựa chọn ĐVCNT nhằm ngăn ngừa trường hợp khi các TCTTT ngừng ký hợp đồng với ĐVCNT (có hành vi vi phạm pháp luật) thì ĐVCNT này sẽ chuyển sang ký hợp đồng với TCTTT khác để tiếp tục thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật.

Đối với các thành viên thuộc Hiệp hội ngân hàng cần chia sẻ, cập nhật thông tin về những hành vi sử dụng thẻ ngân hàng không đúng quy định pháp luật khác; trong trường hợp tổ chức phát hành thẻ (TCPHT) phát hiện các sai phạm của ĐVCNT thì phải làm việc trực tiếp với TCTTT cung cấp dịch vụ cho ĐVCNT đó để xử lý theo quy định pháp luật và báo cáo về NHNN, Hiệp hội ngân hàng.

Đối với tổ chức thẻ quốc tế, cần tăng cường công tác trao đổi, chia sẻ thông tin và cảnh báo đến các TCPHT, TCTTT danh sách các ĐVCNT có dấu hiệu thanh toán khống, thực hiện các giao dịch thẻ không phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam.

Khánh Huyền

Tiền phong