|
Quỹ khởi nghiệp - cũng đủ loại quỹ
Từ vài năm nay, Vũ Đức Thảo - một bạn trẻ ở Hà Nội, ấp ủ khởi nghiệp với một dự án thương mại điện tử. Thảo đã đi gõ cửa nhiều nhà đầu tư và các quỹ hỗ trợ khởi nghiệp nhưng không nhận được những câu trả lời thỏa đáng. Rồi anh đi làm thuê cho một công ty tư nhân trong khi vẫn chăm chút cho dự án khởi nghiệp của mình với hy vọng một ngày nào đó sẽ tìm được nhà đầu tư.
Hiện có một số quỹ đầu tư khởi nghiệp chọn đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao. Trong ảnh: Một trang trại trồng hoa trong nhà tại Lâm Đồng. Ảnh: KINH LUÂN
|
Quỹ “ảo” ăn theo phong trào
Một trong những nơi Thảo từng gõ cửa là quỹ khởi nghiệp của dự án “Học làm giàu” (hoclamgiau.vn) thuộc Công ty cổ phần Thương mại đầu tư và Phát triển công nghệ Quốc tế (IDT). Ra mắt quỹ từ cuối năm 2012, IDT cam kết “đầu tư 1 tỉ đồng và huy động 4 tỉ đồng từ các nguồn khác vào quỹ, căn cứ vào hiệu quả hoạt động, nguồn vốn của quỹ sẽ tiếp tục được mở rộng trong những năm tiếp theo”. Nhưng hứa hẹn, cam kết là một chuyện, thực thi là một chuyện khác, không ai với được tới quỹ này hoặc nó chỉ tồn tại trên giấy. Cuối năm 2015, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc IDT là ông Phạm Thanh Hải bị công an Hà Nội bắt giữ để điều tra hai hành vi “kinh doanh trái phép” và “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Khởi nghiệp đang là một trong những cơn sốt trong giới trẻ. “Ăn theo” cơn sốt này là các trung tâm đào tạo kỹ năng làm giàu, đào tạo kỹ năng trở thành doanh nhân thành đạt. Họ liên tục mở các lớp khởi nghiệp và để việc chiêu sinh hiệu quả, họ lập ra các quỹ khởi nghiệp với sự hứa hẹn đầu tư đến 50.000 đô la Mỹ vào một dự án. Tuy nhiên, “điều kiện đầu tiên để tiếp cận quỹ là phải tham gia lớp khởi nghiệp do họ đào tạo với học phí 20 triệu đồng”, anh Thảo cho biết. Thảo đã từng tham dự một khóa học như vậy, nhưng khi kết thúc khóa học, anh không nghe trung tâm đào tạo đả động gì đến việc đầu tư.
Có một quỹ hứa hẹn cấp vốn lên đến 250.000 đô la Mỹ giai đoạn serie A cho startup, trong danh mục đầu tư của quỹ xuất hiện 5 startup, nhưng người sáng lập của 3 trong số 5 startupđó cũng là đồng sáng lập của quỹ. Vậy chẳng khác nào họ lập quỹ ra để tự đầu tư cho mình. Một chuyên gia về khởi nghiệp nhận xét: “Lập quỹ thì đâu tốn nhiều công sức. Họ lập quỹ ra để kêu gọi các nhà đầu tư khác góp vốn vào, và với danh nghĩa là quỹ, họ có uy hơn khi đi bàn chuyện làm ăn với các đối tác khác”.
Quỹ thật thì lại khó tiếp cận
Theo bà Lê Thị Bé Ba, Trưởng phòng Quản lý và Hỗ trợ doanh nghiệp - Trung tâm Ươm tạo doanh nghiệp thuộc khu nông nghiệp công nghệ cao TPHCM, một số doanh nghiệp thuộc trung tâm đã nộp hồ sơ xin hỗ trợ từ dự án FIRST, nhưng sau một thời gian, các doanh nghiệp cho biết họ không nhận được phản hồi nào từ dự án, rằng hồ sơ của họ nộp đã đúng hay chưa, hay ngành nghề hoạt động của họ có phù hợp với tiêu chí hỗ trợ của dự án hay không? FIRST là tên viết tắt của dự án “Đẩy mạnh đổi mới sáng tạo thông qua nghiên cứu, khoa học và công nghệ”, do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì thực hiện với vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Thế giới, có tổng mức đầu tư lên đến 110 triệu đô la Mỹ, được lập vào cuối năm 2013.
“Nhiều quỹ hay dự án hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo được lập ra và treo như vậy, tiếp cận rất khó, thủ tục xin hỗ trợ, thậm chí xin vay vốn ưu đãi cũng rất khó”, ông Nguyễn Anh Thi, Giám đốc Khu công nghệ phần mềm (ITP) thuộc Đại học Quốc gia TPHCM, cho biết. Theo ông Thi, chưa có dự án khởi nghiệp nào từ ITP có được sự hỗ trợ từ các quỹ khởi nghiệp trong nước.
Tháng 1-2015, Quỹ Khởi nghiệp doanh nghiệp khoa học và công nghệ Việt Nam (Vietnam Startup Foundation - VSF, vốn điều lệ là 5,2 tỉ đồng) đã ra mắt hoành tráng với sự xuất hiện của nhiều quan chức Bộ Khoa học và Công nghệ. Nhưng kể từ đó đến nay, hoạt động của quỹ khá lặng lẽ. Bà Thạch Lê Anh, Giám đốc đầu tiên của VSF, cho biết: “Nhiều người lầm tưởng đây là quỹ của Nhà nước, nhưng thực ra là quỹ tư nhân. Những người sáng lập vẫn đang tiếp tục tìm nguốn vốn đầu tư vào quỹ. Vì định hướng hoạt động của họ không phù hợp với tôi nên tôi đã bàn giao vị trí giám đốc quỹ cho người khác”.
... đọc tiếp tại đây
tbktsg
|
