|
Tín dụng tiêu dùng: giải pháp để hạn chế “tín dụng đen”
Dịch vụ cho vay tiêu dùng, ngoài giảm thiểu tình trạng cho vay nặng lãi, còn góp phần ngăn ngừa tình trạng vỡ nợ của các cá nhân, hộ gia đình do hậu quả của“tín dụng đen”. Đẩy mạnh phát triển cho vay tiêu dùng là cần thiết nhằm tạo môi trường an toàn, bền vững, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Hiện nay, nhu cầu vay tiêu dùng ngày càng phát triển mạnh mẽ ở Việt Nam. Tuy nhiên, vay tín dụng đen hiện rất lớn bởi những điều kiện vay thoạt nghe rất dễ dàng như không hạn chế thời gian, miễn là khách hàng thực hiện trả lãi theo quy định; được gia hạn thanh toán khi chưa chuẩn bị nguồn tài chính kịp thời; hàng hoá cầm đồ đa dạng, không kén chọn (ôtô - xe máy, laptop, máy tính, Iphone, vàng bạc trang sức). Tuy nhiên, chuyện không đơn giản...
Mấy kiếp cũng không trả hết nợ
Nghề cho vay nặng lãi (núp bóng cầm đồ, cho bốc hụi, tư vấn tài chính…) được xem là siêu lợi nhuận. Mức lãi các cửa hàng cầm đồ ở Hà Nội niêm yết hiện nay là 1.500 đồng/1 triệu/1 ngày. Tức là lãi suất người đi vay phải trả là 4,5%/tháng hay 54%/năm. Đó là mức lãi suất đối với những khoản vay có tài sản/giấy tờ thế chấp, cầm cố.
Vay tín chấp hay cho vay có rủi ro cao thì lãi suất dao động từ 3.000 đến 10.000 đồng/triệu/ngày. Tức là lãi suất mà người đi vay phải trả có những khoản từ 180% đến 360%/ năm. Như vậy, để trả đủ tiền cho mức lãi suất cao như vậy không hề đơn giản. Đa phần người đi vay buộc phải kéo dài thời gian vay nợ.
Một nạn nhân của “tín dụng đen” ở Hà Đông - anh Hoàng Văn Long, do khó khăn về vốn mở quán càphê internet, anh vay “nóng” 40 triệu đồng với lãi suất mỗi ngày 7.000 đồng/1 triệu đồng (tương đương 280.000 đồng/ngày). Thời gian đầu, anh vẫn có thể trả lãi. Trong giấy vay tiền chỉ ghi là lãi suất thỏa thuận chứ không ghi rõ bao nhiêu %.
Tuy nhiên, 2 tháng gần đây anh Long không còn khả năng trả lãi nên chủ nợ bắt viết giấy vay nợ thêm 16,8 triệu đồng, tổng cộng nợ 56,8 triệu đồng, kèm theo lời đe dọa nếu không trả tiền họ sẽ dùng tới biện pháp mạnh.
Tương tự, chị Thúy (ở Thái Bình) cứ thở dài, xót xa mỗi khi nhắc đến việc cô em gái L vay hụi: “Nó đi làm xa nhà, vay tiền mua cái xe máy. Nhưng từ năm ngoái đến nay cứ món này đập trả món kia, đến mấy kiếp chắc nó cũng không trả hết lãi mẹ, lãi con…!”.
Lối thoát…!
Theo giới chuyên gia, hỗ trợ phát triển dịch vụ tín dụng tiêu dùng của các Cty tài chính là một trong những giải pháp hữu hiệu để giúp người dân thoát khỏi “bẫy” tín dụng đen. Lý do loại hình cho vay tài chính này cần được khuyến khích, ngoài lợi ích mang lại cho người tiêu dùng và nền kinh tế như: Thủ tục nhanh chóng, tiện lợi, giải ngân nhanh, thúc đẩy tiêu dùng, còn vì đây là mô hình TCTD hoạt động đăng ký công khai, có sự quản lý từ các cơ quan quản lý nhà nước theo các quy định của pháp luật.
Thực tế, hầu hết người có nhu cầu mua sắm trang thiết bị nội thất, điện thoại, máy tính… đều thích tìm đến dịch vụ cho vay tiêu dùng của các Cty tài chính với hình thức vay trả góp. Chị Quỳnh - chủ sạp kinh doanh nhỏ (ở Cầu Giấy, Hà Nội) kể để có tiền cho con trai chuẩn bị vào đại học, thay vì trả 18 triệu đồng tiền mặt, vợ chồng chị đã quyết định vay trả góp qua một Cty tài chính có uy tín.
“Tôi tính, với mức trả góp từng phần vào hàng tháng thì mua trả góp vẫn có lợi hơn. Mà vay cái này an toàn vì có pháp luật đảm bảo. Chỗ gần 20 triệu kia, tôi dành để đầu tư quay vòng vốn” - chị Quỳnh chia sẻ.
Vậy tại sao lãi suất cho vay tiêu dùng hiện vẫn cao hơn so với lãi suất ngân hàng? Theo luật, các Cty tài chính không được huy động vốn trực tiếp từ dân cư mà phải vay lại từ ngân hàng hoặc tổ chức tài chính khác, chi phí giá vốn ngay từ đầu đã cao hơn.
Hơn nữa, đối tượng vay tiêu dùng thường là những khách hàng rủi ro cao, khoản vay nhỏ lẻ, ngắn hạn, trong khi các Cty phải mất nhiều chi phí thiết lập đội ngũ nhân viên đi sâu vào các khu vực dân cư để phục vụ khách hàng, quản lý và thu hồi nợ… nên đương nhiên mức lãi suất cho vay tiêu dùng luôn cao hơn so với lãi suất cho vay thương mại của các ngân hàng.
Theo cơ quan thanh tra giám sát NHNN: Để thúc đẩy hoạt động tín dụng tiêu dùng phát triển an toàn, bền vững, bảo vệ quyền lợi khách hàng, góp phần giảm tình trạng cho vay nặng lãi…thời gian tới, cần thiết phải có những quy định pháp lý phù hợp với thông lệ quốc tế, phù hợp với Luật các Tổ chức tín dụng.
Lan Hương
Lao động
|
