|
Án lệ Metro: Việt Nam là nạn nhân đặc biệt
Chuyển giá là "bài" làm ăn thường xuyên của các công ty nước ngoài và Việt Nam cũng là một nạn nhân.
Ths Bùi Ngọc Sơn, Trưởng phòng Kinh tế Quốc tế, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính trị thế giới và PGS.TS Phạm Tất Thắng, nghiên cứu viên cao cấp Bộ Công thương trao đổi với Đất Việt xung quanh việc nhiều "ông lớn" FDI chuyển giá, trốn thuế, gây thất thu một lượng lớn tiền thuế Nhà nước.
Hệ thống siêu thị Metro có "thành tích" 11 năm liên tục kê khai lỗ. Ảnh: Tuổi trẻ
|
Chỉ trong vòng một tuần, liên tiếp hai doanh nghiệp FDI đã bị thanh tra Tổng cục Thuế phát hiện nhiều sai phạm liên quan đến chuyển giá, trốn thuế. Theo đó, Công ty TNHH Metro Cash & Carry Việt Nam (Metro Việt Nam) bị truy thu hơn 500 tỷ đồng tiền thuế, còn Honda bị truy thu 182 tỷ đồng. Trao đổi với báo giới, đại diện Tổng cục Thuế cho biết, điểm ngắm sắp tới là các doanh nghiệp nằm trong diện nghi vấn chuyển giá khác.
Các chuyên gia kinh tế không tỏ ra bất ngờ trước những sự kiện này bởi thông tin về chuyển giá đã có từ lâu và các phương tiện thông tin đại chúng đã đề cập nhiều đến vấn đề này.
Ths Bùi Ngọc Sơn cho rằng, chuyển giá là "bài" làm ăn thường xuyên của các công ty nước ngoài.
"Các doanh nghiệp nước ngoài vào các nước chậm phát triển bao giờ cũng tìm cách kiếm lợi nhuận. Nước sở tại yếu về năng lực, trình độ, chưa tham gia thương trường nhiều nên hiểu biết ít, các doanh nghiệp lại là công ty đa quốc gia nên họ hoàn toàn có thể tính giá cao sản phẩm nhập vào nước đó để làm thành nguyên liệu, còn phần lợi nhất họ sẽ tìm nước nào có chính sách thuế thấp nhấp để đạt lợi nhuận ở đấy.
Chuyện ấy là bình thường và Việt Nam cũng là một nạn nhân. Vấn đề ở chỗ: nạn nhân bị đòn nặng hay nhẹ là do bản thân có chuẩn bị trước kiến thức và đội ngũ để tìm ra việc đó hay không, lực lượng thi hành nghiêm túc hay có tham nhũng hay không".
Trong khi đó, theo PGS.TS Phạm Tất Thắng, vấn đề nằm ở chỗ quản lý của Việt Nam chưa chặt chẽ để cho doanh nghiệp ngoại lợi dụng kẽ hở và chuyển giá.
"Khi doanh nghiệp nước ngoài chuyển giá, về mặt lợi ích quốc gia Việt Nam không được gì cả, nhất là không thu được thuế thu nhập doanh nghiệp. Những nhà chuyên môn, quản lý về kinh tế luôn hiểu được rằng nếu thua lỗ thì không ai có thể liên tục mở rộng sản xuất. Thế nhưng khi thấy doanh nghiệp lỗ mà vẫn tiếp tục xin mở rộng kinh doanh, các nhà quản lý vẫn cho phép. Ở đây có sự không bình thường!
Nếu như không có chuyện tập đoàn Berli Jucke (BJC) của Thái Lan mua Metro có lẽ câu chuyện cũng chỉ dừng lại ở mức nghi ngờ mà thôi. Chỉ đến khi các cơ quan quản lý vào quyết liệt người ta mới thấy hoá ra điều này không phải là tin đồn mà có thật".
Ông Thắng cũng chỉ rõ, việc nhiều "ông lớn" FDI chuyển giá đã gây ra nhiều hậu quả: Việt Nam mở cửa cho doanh nghiệp FDI vào nhưng họ không có trách nhiệm gì với ngân sách của Việt Nam, lợi thì họ thu và quan trọng hơn, họ đẩy các doanh nghiệp Việt Nam vào thế cạnh tranh không cân bằng.
Cụ thể, các doanh nghiệp Việt Nam phải nộp thuế đều đặn, nếu bị phát hiện lập tức bị xử lý nghiêm. Trong khi đó, các doanh nghiệp FDI trốn thuế lớn trong một thời gian và được dư luận cảnh báo từ lâu.
"Điều này gióng lên hồi chuông cho thấy cách quản lý của Việt Nam không đơn thuần là lỏng lẻo nữa mà có nhiều khuất tất. Nó làm cho luật pháp của Việt Nam không nghiêm và bị doanh nghiệp nước ngoài coi thường. Doanh nghiệp này chuyển giá được thì doanh nghiệp khác cũng tìm cách để chuyển giá. Bởi vậy, các cơ quan quản lý cần thay đổi cách quản lý, tuyển chọn, kiểm tra, kiểm soát lực lượng được phân công làm việc trong lĩnh vực này.
Việt Nam cũng cần rà soát lại cơ sở pháp lý để không bị lợi dụng nữa. Nếu phát hiện tình trạng thông đồng, ăn chia, vì lợi ích cá nhân mà làm tổn hại lợi ích quốc gia, cộng đồng và doanh nghiệp phải lâp tức trừng trị, không chỉ đơn thuần về mặt kinh tế mà cả về mặt hình sự", ông Thắng nhấn mạnh.
Đất việt
|
