Hồi hộp gửi lệnh thanh toán
Tâm lý băn khoăn lo lắng khi thanh toán thẻ và các giao dịch Internet có đến đúng địa chỉ và an toàn?
Chụp ảnh xác minh chủ thẻ
Làm việc trong ngành NH, nhưng mỗi lần thực hiện thanh toán hóa đơn mua hàng hóa dịch vụ trên Internet, chị Nguyễn Thị Mai Hương ở quận 1 (TP. Hồ Chí Minh) vẫn có cảm giác sợ bị lộ giao dịch trong quá trình khai báo thông tin cá nhân. Trạng thái lo lắng mất khoản tiền thanh toán của chị Hương cũng là tâm lý của nhiều người dùng thẻ NH khi môi trường Internet ngày càng “ô nhiễm”.
Gần đây, khi làm thủ tục đăng ký mở tài khoản thẻ DongA Bank, NH này yêu cầu khách hàng nộp ảnh kèm theo bản sao các giấy tờ xác minh nhân thân. Theo bà Đào Phong Lan - đại diện DongA Bank, nếu người mở thẻ không mang ảnh theo, NH sẽ giúp chụp hình chủ thẻ, kể cả chủ thẻ phụ. Đây là cách để tăng thêm thông tin cho NH xác thực chủ thẻ và chủ tài khoản, hạn chế rủi ro khi khách hàng bị mất CMND, mất thẻ…
Việc yêu cầu nộp ảnh hoặc chụp ảnh ngay cho người mở thẻ không làm phiền hà khách hàng. Mục đích chính để tránh trường hợp người khác “nhặt” thông tin thẻ và tài khoản trên mạng Internet có thể lợi dụng để yêu cầu thay thẻ, đổi mật khẩu (PIN)… sau đó thực hiện giao dịch lấy trộm tiền của khách hàng.
Bên cạnh thanh toán thẻ trực tiếp qua POS và trên máy ATM, an toàn tài khoản trong các giao dịch NH điện tử cũng đặt ra với người dùng Internet. Hiện nay, công cụ thanh toán Internet-banking, Mobile-banking vẫn là nỗi băn khoăn nhất đối với một thị trường thanh toán không dùng tiền mặt mới mẻ như Việt Nam. Thực tế các NH hiện nay cho phép người mua bán hàng hóa-dịch vụ nhập thông tin cá nhân trên website của cổng thanh toán và lựa chọn NH chấp nhận thẻ. Hình thức xác nhận được NH yêu cầu qua một giao dịch tài chính bằng mã OTP trên SMS, mà không có nhiều lựa chọn khác.
Một số NH gần đây đã đầu tư công nghệ cho phép xác thực thông tin cá nhân hình thức đa dạng trên thẻ thay vì chỉ xác thực qua tin nhắn điện thoại di động trong thời buổi sim số khuyến mãi tràn ngập xã hội. Hoặc để ngăn chặn rủi ro thanh toán, hiện nay Vietcombank chỉ thông báo qua tin nhắn với một số điện thoại duy nhất dù rằng một người có thể sở hữu hơn 2 tài khoản trong cùng một NH. Hoặc NH khác đầu tư phần mềm đa tầng hoặc sử dụng bàn phím ảo đăng nhập rủi ro tội phạm mạng (hacker) xâm nhập lấy cắp mật khẩu tài khoản NH.
Không tiết lộ thông tin
Không thể phủ nhận sự tiện lợi cả phía khách hàng cũng như thực hiện chủ trương chung của Chính phủ thanh toán không dùng tiền mặt bằng các tiện ích trên thẻ ATM, máy POS, Internet… Thế nhưng, các giao dịch tài chính trên “không gian ảo” đang bị những kẻ trộm công nghệ cao nhòm ngó đầu bảng, chỉ sau thông tin đời tư – theo thống kê của cơ quan an ninh mạng.
Theo số liệu thống kê của Hiệp hội Thẻ NH, hiện trên cả nước có hơn 60 triệu thẻ. Một số NH thời gian qua mở rộng phát hành thẻ với tốc độ tăng trưởng nhanh để lấy số lượng nhưng hạ tầng công nghệ bảo mật chưa được đầu tư tương xứng. Nhiều NH thực hiện chế độ khoán hoặc thưởng cho nhân viên mở thẻ lấy số lượng hoặc thuê công ty đối tác nếu “săn” được một người mở thẻ mới sẽ được chi thưởng 35.000-50.000 đồng/thẻ.
Ông Huỳnh Song Hào, Phó ban Chỉ đạo phát triển thanh toán POS các NH trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh cho biết, để hạn chế rủi ro thanh toán khi kẻ tội phạm lợi dụng và làm giả CMND,… gần đây một số NH đã chủ động mời cán bộ kỹ thuật hình sự tập huấn cho nhân viên NH nhận biết cơ bản giấy tờ tùy thân giả. “NH sẵn sàng phối hợp khi cơ quan cảnh sát điều tra đề nghị phối hợp phá án” - ông Hào khẳng định.
Không dừng lại ở lợi ích thanh toán thẻ và NH điện tử, phát hành thẻ tín dụng sẽ tiết giảm tối đa chi phí cho NH để khai thác thị trường cho vay tín chấp rộng lớn. Hiện quy trình mở thẻ của các NH có thế mạnh về thẻ được thực hiện khá chặt chẽ. Để hạn chế rủi ro giả mạo giấy tờ tùy thân, Vietcombank mở thẻ tín dụng phải có đủ điều kiện: sao kê tài khoản trả lương hoặc giao dịch thường xuyên với NH như sổ tiết kiệm, tiền thuê nhà trả qua NH… đối với lao động tự do; hợp đồng lao động, CMND và các giấy tờ liên quan khác.
Để phòng ngừa tối đa những rủi ro trong quá trình thanh toán thẻ và sử dụng dịch vụ NH điện tử, một chuyên gia thẻ NH hướng dẫn: Người dùng thẻ NH không được tiết lộ mật khẩu với bất kỳ ai, khi giao dịch che bàn phím lại, nhất là thanh toán tại máy ATM. Thanh toán bằng thẻ tín dụng qua máy POS đã có chữ ký chủ thẻ bảo mật, khi thanh toán thẻ tín dụng qua NH điện tử cần lưu ý không nên dễ dàng khai báo mã số tài khoản thẻ phía sau tấm thẻ, mật mã khách hàng trên Internet và SMS để chắc chắn rằng giao dịch thành công sẽ báo tin nhắn vào điện thoại di động. Hạn chế thanh toán trên các website lạ và đảm bảo điều khoản trang bán hàng qua mạng chỉ thanh toán một lần mà không lưu lại thông tin cá nhân của người dùng thẻ NH.
Lãnh đạo các NH khẳng định, không bao giờ họ yêu cầu khách hàng sử dụng dịch vụ thẻ và tài khoản NH điện tử, khai báo lại thông tin cá nhân theo hình thức gửi tin nhắn và gửi email, không nên trả lời những yêu cầu này nếu nhận được.
Ngày 23/9, Bộ phận Thanh tra, giám sát thuộc NHNN chi nhánh TP. Hồ Chí Minh đã có văn bản chỉ đạo các NHTM thực hiện việc rà soát các thiết bị và bảo mật an toàn cho các giao dịch thanh toán thẻ và tài khoản NH.
Trước đó, trong bản kiến nghị với UBND TP. Hồ Chí Minh về biện pháp phòng ngừa tội phạm công nghệ cao có liên quan đến NH tuần qua, Viện Kiểm sát nhân dân TP. Hồ Chí Minh cho biết, cơ quan cảnh sát điều tra đã phát hiện và bắt 21 vụ với 61 bị can, chiếm đoạt hàng tỷ đồng của gần 300 người. Trong đó hành vi lấy cắp thông tin tài khoản bị tội phạm mạng chủ yếu sử dụng Internet, gọi điện thoại cho người bị hại báo nợ cước điện thoại, gửi thư điện tử (email) đề nghị thay đổi thông tin tài khoản để lấy cắp thông tin tài khoản NH.
Phạm Hà Nguyên
thời báo ngân hàng
|