Khó dừng các dự án xi măng

Mặc dù Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam kiến nghị Chính phủ và Bộ Xây dựng dừng hàng loạt dự án xi măng nhưng TS Trần Văn Huynh- Chủ tịch Hội cho rằng việc này không dễ.

TS Trần Văn Huynh.

Thưa ông, mới đây Hội Vật liệu xây dựng đã có văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Xây dựng dừng hàng loạt các dự án xi măng như xi măng An Phú, Minh Tâm (Bình Phước), Đô Lương (Nghệ An), Long Thọ 2 (Thừa Thiên - Huế)... Vậy để có được danh sách cụ thể những dự án cần dừng đầu tư như vậy, Hội Vật liệu xây dựng đã tiến hành bằng cách nào?

Chúng tôi đã đi đến tận nơi có các nhà máy xi măng để khảo sát, lấy số liệu. Ngoài ra, chúng tôi dựa vào bản Quy hoạch phát triển công nghiệp xi măng Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020 và định hướng đến năm 2030, được Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt tại Quyết định số 1488/QĐ-TTg ngày 29-8-2011.

Từ đó chúng tôi xem xét dự án nào đã được triển khai, dự án nào chưa triển khai, kể cả dự án nào kéo dài thời gian đầu tư. Tất nhiên việc kiến nghị dừng hàng loạt các dự án xi măng của Hội Vật liệu xây dựng sẽ động chạm đến các chủ đầu tư.

Vậy theo đánh giá của ông, để dừng đầu tư hàng loạt các dự án xi măng như vậy có phải là điều dễ dàng?

Khó, không dễ đâu. Những dự án xi măng nhỏ thì có thể dừng được bởi vì họ sẽ tự nhận thấy nếu đầu tư sẽ không có hiệu quả. Tất nhiên một số địa phương cũng vẫn muốn tiếp tục triển khai các dự án xi măng trên địa bàn vì liên quan đến quyền lợi của họ. Căn bản những dự án được cấp phép thì chủ đầu tư đã tiến hành san nền, đền bù giải phóng mặt bằng. Giờ nếu dừng các dự án đó thì mặt bằng đó dùng để làm gì cũng là điều cần tính toán đến, tiền bồi thường giải phóng mặt bằng cùng nhiều loại chi phí khác xử lí ra sao.

Cho nên xử lí hậu quả của việc dừng các dự án xi măng như thế nào cũng là điều rất khó khăn. Tôi biết một số chủ đầu tư gặp khó khăn, muốn dừng đầu tư nhưng không dám, còn bán cho nhà đầu tư khác cũng không dễ. Bởi lẽ những dự án xi măng lớn, hiện đại thì dễ bán, còn dự án nhỏ rất khó bán.

Theo tính toán của Hội Vật liệu xây dựng, nếu tiếp tục đầu tư theo Quyết định số 1488/QĐ-TTg thì đến năm 2015 tổng công suất các nhà máy xi măng sẽ đạt 94,24 triệu tấn, sẽ thừa khoảng 25 triệu tấn và đến năm 2020 sẽ lên đến 129,5 triệu tấn, sẽ thừa trên 40 triệu tấn công suất. Vì kinh tế khó khăn hay quy hoạch chưa tính toán đúng khiến xi măng thừa nhiều như vậy, thưa ông?

Có hai lí do. Thứ nhất do tình hình kinh tế vừa qua gặp khó khăn khiến cho tình hình tiêu thụ xi măng sụt giảm. Điều này khiến lượng tiêu thụ xi măng sụt giảm so với kế hoạch.

Thứ hai, trong quy hoạch các dự án xi măng, chúng ta đã cho phép đầu tư các dự án đáng lẽ không nên cho đầu tư. Các địa phương cũng đua nhau đầu tư những dự án xi măng nhỏ, chẳng hạn ở Hà Nam, người ta cho phép đầu tư đến 4 nhà máy xi măng trong một thôn.

Có một thời điểm chúng ta thiếu xi măng nên đầu tư vào xi măng là có lãi, có hiệu quả. Nhưng do vốn ít, nhiều chủ đầu tư xây dựng các nhà máy xi măng có công suất nhỏ, công nghệ lạc hậu nên chất lượng xi măng thấp.

Nay các nhà máy xi măng lớn, với công nghệ hiện đại sản xuất xi măng tốt hơn thì tất yếu nhưng nhà máy nhỏ sẽ không thể trụ được. Mặt khác nhiều doanh nghiệp đầu tư vào xi măng nhưng không biết gì về xi măng, thấy ở đâu có đá là đầu tư, đầu tư không dựa trên tính toán nhu cầu thị trường nên giờ gặp khó khăn.

Lương Bằng

Hải Quan

>   ‘Để dự án bô xít vận hành rồi hãy đánh giá’ (10/03/2013)

>   VN dự kiến huy động hơn 1 tỷ kWh với giá thành cao (10/03/2013)

>   Hàng không tư nhân: Ai đủ sức đua đường dài? (10/03/2013)

>   Cần hàng nghìn tỷ đồng xây hạ tầng cho Phú Quốc (10/03/2013)

>   Jetstar Pacific khai thác đường bay của Air Mekong (10/03/2013)

>   Doanh nghiệp ngừng nhập phôi thép (09/03/2013)

>   Hết vốn, Cảng Sài Gòn - Hiệp Phước đóng băng (09/03/2013)

>   Khó tiếp cận vốn “giải cứu” cá tra (09/03/2013)

>   Xin ưu đãi thuế cho nhà đầu tư vào khu công nghệ cao Hòa Lạc (08/03/2013)

>   Brazil thanh tra về an toàn thực phẩm thủy sản Việt (08/03/2013)