|
Thành viên HĐQT độc lập, kiếm đâu cho đủ?
Mùa đại hội này, những DN chưa đáp ứng yêu cầu về số thành viên HĐQT độc lập sẽ phải làm gì để kiếm cho mình một hoặc một vài thành viên HĐQT độc lập là việc không dễ dàng.
Tại Diễn đàn Nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐQT do Sở GDCK Hà Nội phối hợp với Công ty Tài chính quốc tế IFC và Sở GDCK Thái Lan tổ chức, IFC đã đưa ra kết quả thống kê của họ về vai trò của thành viên HĐQT độc lập khá thú vị. Theo IFC, chất lượng quản trị của HĐQT được cải thiện khi số lượng thành viên HĐQT độc lập chiếm ít nhất 50% tổng số thành viên HĐQT. Bằng chứng cho thấy, tỷ lệ tham gia của thành viên HĐQT độc lập càng cao, chỉ số ROA, ROE của DN càng được cải thiện.
Lý do được IFC đưa ra tập trung ở 3 yếu tố: việc có nhiều thành viên độc lập sẽ nâng cao khả năng đóng góp, sức mạnh trí tuệ của các yếu tố khác, bên cạnh sự đóng góp của các cổ đông lớn; tăng cường tính độc lập trong các quyết định của HĐQT (để tránh bị chi phối bởi các cổ đông lớn, khách quan cao hơn); và cuối cùng là để tăng khả năng độc lập, giám sát hoạt động của ban tổng giám đốc. Tuy nhiên, IFC cũng chỉ ra 7 vấn đề DN cần phải giải quyết liên quan đến thành viên HĐQT độc lập, trong đó, vấn đề đầu tiên là: tìm thành viên HĐQT độc lập ở đâu?
Hiện nay, toàn TTCK Việt
Nam
có hơn 700 DN niêm yết, nhưng có rất ít DN, tập trung vào nhóm các ngân hàng thương mại, có thành viên HĐQT độc lập. Nếu tính tối thiểu mỗi DN có 5 thành viên HĐQT, tức số thành viên HĐQT độc lập cần thiết tối thiểu cho các DN này sẽ lên tới hơn 1.166 người.
Trên thực tế, 5 thành viên HĐQT là con số tối thiểu. Rất nhiều DN niêm yết, tập trung vào những đơn vị có quy mô tài sản lớn, có tới xấp xỉ 10 thành viên HĐQT, và khi đó, tổng nhu cầu thành viên HĐQT độc lập theo đó cũng sẽ tăng lên đáng kể. Chưa kể, hàng trăm công ty đại chúng quy mô lớn cũng phải đáp ứng yêu cầu 1/3 số thành viên HĐQT độc lập trong cơ cấu thành viên HĐQT, đẩy nhu cầu tìm kiếm thành viên HĐQT lên cao hơn nữa. Vậy, các DN này sẽ kiếm ở đâu ra thành viên HĐQT độc lập để có thể đáp ứng kịp cho kỳ ĐHCĐ thường niên năm 2013, tránh nguy cơ bị xử phạt?
Trên thực tế, yêu cầu tối thiểu 1/3 số thành viên HĐQT phải độc lập áp dụng cho các DN niêm yết đã có từ lâu, nhưng chỉ đến khi thông điệp của UBCK về việc kiên quyết xử lý các DN không đáp ứng yêu cầu kể từ năm 2013, thì vấn đề này mới trở thành câu chuyện…nghiêm túc.
Mùa đại hội này, những DN chưa đáp ứng yêu cầu về số thành viên HĐQT độc lập sẽ phải làm gì để kiếm cho mình một hoặc một vài thành viên HĐQT độc lập là việc không dễ dàng. Tiêu chí thành viên HĐQT khá đơn giản nhưng tiêu chí về chuyên môn, kinh nghiệm, uy tín, những thứ để đảm bảo phát huy tối đa hiệu quả, nâng cao tiếng nói của thành viên HĐQT độc lập trong HĐQT thì lại chưa có. Với những DN mà hệ thống quản trị vốn mang tính gia đình, thì việc tìm được thành viên HĐQT độc lập xem ra sẽ càng khó khăn hơn. Tìm hiểu sơ bộ của ĐTCK cho thấy, thành viên HĐQT ngoài hệ thống gia đình của các DN này chủ yếu thiên về phụ trách mảng pháp lý, hoặc thậm chí là để…“đủ chân”.
Tại những TTCK phát triển, tỷ lệ thành viên HĐQT độc lập và thành viên HĐQT không điều hành thậm chí được khuyến cáo chiếm 3/4 tổng số thành viên HĐQT của DN. Khi đó, rất có thể, thành viên HĐQT sẽ là một nghề “đắt sô” cho các chuyên gia thuộc lĩnh vực tư vấn pháp lý, tài chính và các hiệp hội ngành nghề. Nhưng đó là tương lai, còn hiện nay, tìm được thành viên HĐQT độc lập đúng nghĩa cho DN xem ra vẫn là một việc khó.
Đầu tư chứng khoán
|
