|
Băn khoăn chia cổ tức bằng cổ phiếu quỹ của TLH
Phương án chi trả cổ tức bằng cổ phiếu quỹ của CTCP Tập đoàn Thép Tiến Lên (TLH) đã được ĐHCĐ Công ty và cơ quan quản lý thông qua, nhưng phía sau câu chuyện chi trả cổ tức này, vẫn còn nhiều khúc mắc chưa được giải đáp.
Chưa từng có tiền lệ
Ngày 28/4/2012, ĐHCĐ TLH đã thông qua phương án chia cổ tức năm 2011 bằng cổ phiếu, với tỷ lệ 100 cổ phiếu cũ được nhận 9 cổ phiếu mới từ nguồn cổ phiếu quỹ. Với phương án này, TLH vừa không phải tăng vốn điều lệ, vừa trả được cổ tức cho cổ đông.
Ngày 6/6/2012, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) đã có thông báo về việc nhận được hồ sơ đăng ký trả cổ tức bằng cổ phiếu quỹ từ ngày 31/5/2012 của TLH. Theo thông báo từ Trung tâm Lưu ký chứng khoán (VSD), ngày 25/6 là ngày đăng ký cuối cùng để cổ đông nhận quyền hưởng cổ tức bằng cổ phiếu. Như vậy, Công ty đã có đầy đủ căn cứ pháp lý để triển khai việc chi trả cổ tức bằng cổ phiếu năm 2011 từ nguồn cổ phiếu quỹ. Công việc tiếp theo để hoàn tất quy trình này là chốt danh sách cổ đông và thực hiện phân phối cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu. Nếu quá trình này kết thúc, CTCP Tập đoàn Thép Tiến Lên sẽ là đơn vị đầu tiên trên TTCK Việt Nam thực hiện việc chia cổ tức bằng cổ phiếu từ nguồn cổ phiếu quỹ. Từ trước đến nay, việc mua cổ phiếu quỹ để chia thưởng cho cán bộ, công nhân viên DN đã xảy ra nhiều, nhưng chia cổ tức bằng cổ phiếu quỹ thì chưa từng có tiền lệ.
Trao đổi với ĐTCK, một lãnh đạo của UBCK cho biết, việc DN sử dụng cổ phiếu quỹ để trả cổ tức cũng là điều bình thường, bởi thay vì việc phát hành mới, rồi làm thủ tục hủy cổ phiếu quỹ đi, thì làm luôn phép tính bù trừ. Việc lấy nguồn từ cổ phiếu quỹ cũng giống như lấy từ các nguồn khác: lợi nhuận chưa phân phối, hay các quỹ khác…, chỉ khác đôi chút về bút toán và không làm tăng vốn điều lệ của DN.
Theo vị lãnh đạo nói trên, NĐT nên hoan nghênh cách làm này, vì sẽ giúp cho DN có tiền tái đầu tư.
Tuy nhiên, trước đó, DN đã phải chi tiền ra để mua cổ phiếu quỹ. Vì thế, xét cả quá trình từ khi mua cổ phiếu quỹ đến khi dùng để trả cổ tức cho cổ đông, thì đây là cách phát sinh thực sự luồng tiền ra khỏi DN, chứ không phải là cách chia cổ tức bằng cổ phiếu thông thường.
Những điểm khúc mắc
Mặc dù vị lãnh đạo UBCK cho rằng, việc chia cổ tức bằng cổ phiếu quỹ là điều hoàn toàn bình thường, nhưng nghiệp vụ chưa từng có tiền lệ ở Việt Nam này cũng đang dẫn đến nhiều khúc mắc, trong đó, việc có điều chỉnh giá hay không vào ngày giao dịch không hưởng quyền đang được NĐT quan tâm nhiều nhất.
Sở dĩ xuất hiện thắc mắc trên, bởi trước hay sau nghiệp vụ này, số cổ phiếu niêm yết của TLH không đổi và tỷ trọng của cổ phiếu TLH trong công thức tính chỉ số VN-Index không hề dịch chuyển.
Nếu coi đây là việc chia cổ tức bằng cổ phiếu thông thường, thì giá cổ phiếu sẽ được điều chỉnh tương ứng theo tỷ lệ hưởng quyền. Kết thúc ngày 15/6, giả sử giá cổ phiếu TLH đóng cửa trước ngày chốt quyền bằng mức giá hiện tại là 7.300 đồng/CP, nếu điều chỉnh giá thì giá TLH ngày giao dịch không hưởng quyền sẽ còn 5.600 đồng/CP.
Tuy nhiên, do đây là nghiệp vụ mang tính phân phối lại cổ phiếu quỹ nên việc điều chỉnh giá lại không hợp lý, bởi vì lúc DN bỏ tiền ra mua cổ phiếu quỹ, không hề có sự điều chỉnh tăng/giảm giá cổ phiếu từ cơ quan quản lý thị trường. Sự điều chỉnh, có chăng đến từ chính các NĐT thông qua diễn biến giá cổ phiếu.
Trao đổi với ĐTCK, bà Trần Thị Anh Đào, Giám đốc Phòng Quản lý niêm yết, Sở GDCK TP. HCM (HOSE), nơi TLH đang niêm yết cho biết, HOSE cũng đang rất băn khoăn và chưa có phương án xử lý với trường hợp chia cổ tức bằng cổ phiếu quỹ của TLH. “Chúng tôi đang xin ý kiến chỉ đạo của UBCK”, bà Đào nói.
Một điểm nữa cũng được một số DN niêm yết quan tâm là cách hạch toán kế toán liên quan đến nghiệp vụ này. Hiện tại, TLH đang ghi nhận 40,5 tỷ đồng giá trị cổ phiếu quỹ, tương đương với số cổ phiếu quỹ tính đến cuối quý I/2012 là hơn 5,75 triệu cổ phiếu (từ 26/3 tới nay, TLH không mua thêm cổ phiếu quỹ). Như vậy, mỗi cổ phiếu quỹ có giá mua vào khoảng 7.040 đồng/CP, thấp hơn mệnh giá. Nếu trả cổ tức bằng cổ phiếu quỹ, TLH sẽ ghi nhận như thế nào? Công ty sẽ chỉ ghi tăng ở tài khoản Cổ phiếu quỹ và giảm ở tài khoản Lợi nhuận chưa phân phối (như việc mua cổ phiếu quỹ từ nguồn cổ tức) hay sẽ phát sinh bút toán chênh lệch đồng thời ở 3 tài khoản là: Cổ phiếu quỹ, Thặng dư vốn cổ phần và Lợi nhuận chưa phân phối (như việc DN phát hành cổ phiếu rồi bút toán bù trừ trực tiếp vào nghiệp vụ hủy cổ phiếu quỹ - theo cách giải thích của UBCK)?
Sẽ có nhiều trường hợp khác?
Giám đốc đầu tư một DN niêm yết trên HOSE cho hay, ông không đồng tình với quan điểm không cần thực hiện điều chỉnh giá cổ phiếu sau khi TLH thực hiện chia cổ tức bằng cổ phiếu quỹ cho cổ đông. Bởi điều này rất có lợi cho cổ đông của công ty và nhiều DN khác sẽ học theo cách làm này, để vừa không phải tăng vốn điều lệ, vừa không bị điều chỉnh giá cổ phiếu khi chia cổ tức cho cổ đông.
Cũng theo vị giám đốc này, nếu coi đây là một bút toán “tắt” của việc phát hành cổ phiếu kết hợp hủy cổ phiếu quỹ, thì những DN có thị giá xấp xỉ mệnh giá, các bút toán này về cơ bản không khác nhau, nhưng khi có sự chênh lệch giá, chắc chắn sẽ phát sinh những vấn đề khác nhau.
Trên thực tế, lâu nay, thị trường vẫn có 2 luồng quan điểm khác nhau khi chia cổ tức bằng cổ phiếu theo mệnh giá hay theo giá thị trường và việc chia cổ tức bằng cổ phiếu quỹ vô tình lại đặt thị trường quay trở chính vấn đề cũ: chia cổ tức bằng cổ phiếu theo cách nào?
Đến thời điểm này, thị trường đang chờ phán quyết cuối cùng của cơ quan quản lý, bởi chỉ còn 4 ngày nữa là tới ngày giao dịch không hưởng quyền nhận cổ tức của TLH.
Ngày 13/6, VSD ra thông báo về ngày giao dịch không hưởng quyền nhận cổ tức bằng cổ phiếu từ nguồn cổ phiếu quỹ của TLH. Theo đó, ngày 25/6 là ngày đăng ký cuối cùng của cổ đông, tương đương ngày 21/6 là ngày giao dịch không hưởng quyền. Tuy nhiên, đến cuối tuần qua (ngày 15/6), thông báo về ngày giao dịch không hưởng quyền đã không còn trên website của VSD mà không đi kèm với thông báo nào về vấn đề này. Điều này khiến NĐT thắc mắc, không rõ quy định ngày đăng ký cuối cùng (25/6) hưởng quyền của cổ đông TLH còn có hiệu lực hay không?
Bùi Sưởng
đầu tư chứng khoán
|
