Hoa hồng cho các đại lý xăng dầu quá thấp
Do doanh nghiệp đầu mối bị thua lỗ dẫn đến chi phí hoa hồng cho các tổng đại lý, đại lý bán lẻ xăng dầu giảm xuống quá thấp.
Đây là đánh giá của Bộ Công Thương trong báo cáo kiến nghị Thủ tướng Chính phủ "nhất quán điều hành kinh doanh xăng dầu theo cơ chế thị trường" sau khi họp bàn với Bộ Tài chính, các doanh nghiệp xăng dầu đầu mối để rà soát, đánh giá Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu theo cơ chế thị trường.
Theo đó, do chưa vận hành tốt Điều 27 (Giá bán xăng dầu) của Nghị định số 84/2009/NĐ-CP nên có một số bất cập: Doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu chỉ được quyết định giá bán xăng dầu trong một giai đoạn ngắn (từ khi Nghị định số 84/2009/NĐ-CP có hiệu lực thi hành vào cuối năm 2009 đến tháng 3 năm 2010), còn lại đại bộ phận thời gian giá bán xăng dầu do Nhà nước quyết định.
Điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu trên thị trường thay đổi chậm hơn biến động của giá thế giới, giá bán lẻ thấp hơn giá cơ sở gây nên lỗ tích luỹ cho doanh nghiệp.
Chưa có quy định cụ thể để bù đắp những chi phí hợp lý cho doanh nghiệp tham gia bình ổn giá, dẫn đến luỹ kế số dư Quỹ Bình ổn giá của các doanh nghiệp bị âm hơn 2.300 tỷ đồng, khoản lỗ kinh doanh xăng dầu của các doanh nghiệp luỹ kế hơn 5000 tỷ đồng, đến nay vẫn chưa có hướng xử lý. Điều này đã gây khó khăn về tài chính cho các doanh nghiệp, làm cho vốn của chủ sở hữu đã ít (khoảng 9000 tỷ đồng vào năm 2010, khoảng 14.000 tỷ đồng vào năm 2011) lại càng bị áp lực do khoản vay tín dụng ngày một tăng (năm 2010, vay tín dụng khoảng 17.000 tỷ đồng, tương đương khoảng 189% vốn chủ sở hữu; năm 2011, vay tín dụng gần 27.000 tỷ đồng, tương đương khoảng 193% vốn chủ sở hữu), khó khăn về vay tín dụng ngân hàng để kinh doanh xăng dầu, khó khăn trong nhận tín dụng mua xăng dầu của đối tác nước ngoài, khó khăn trong việc duy trì ổn định hệ thống phân phối xăng dầu của doanh nghiệp…
Những khó khăn do bị lỗ của doanh nghiệp dẫn đến chi phí hoa hồng cho các tổng đại lý, đại lý bán lẻ xăng dầu bắt buộc phải giảm xuống quá thấp làm ảnh hưởng hệ thống phân phối xăng dầu của doanh nghiệp, mất tính ổn định và luôn bị xáo trộn.
Một số thành tố cấu thành giá cơ sở đã trở nên lạc hậu (như chi phí định mức được tính toán dựa trên các yếu tố đàu vào từ năm 2009, nay đã tăng lên đáng kể, như chi phí tiền lương, các khoản chi tính trên lương, chi phí nguyên vật liệu, chi phí tài chính…) nên giá bán lẻ (được tính toán, điều hành qua giá cơ sở) ngày càng xa giá thế giới.
Nội dung điều hành giá xăng dầu là nội dung quan trọng trong Nghị định số 84/2009/NĐ-CP, có ảnh hưởng lớn mang tính quyết định tới các nội dung điều hành khách như tổ chức hệ thống phân phối, dự trữ lưu thông, chống xuất lậu, chất lượng… Do vậy, theo Bộ Công thương, để đánh giá toàn diện Nghị định số 84/2009/NĐ-CP, cần có thời gian để hoạt động kinh doanh xăng dầu được vận hành đầy đủ, đúng quy định tại Nghị định số 84/2009/NĐ-CP, đặc biệt là nội dung về điều hành giá./.
Vũ Hạnh
VOV
|