|
Nobel Kinh tế vinh danh hai giáo sư Mỹ
Chiều 10.10, viện Hàn lâm khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã trao giải Nobel Kinh tế cho hai nhà kinh tế học người Mỹ, giáo sư Thomas J. Sargent (Đại học New York) và giáo sư Christopher A. Sims (Đại học Princeton, bang New Jersey) cho công trình nghiên cứu "Mối quan hệ nhân quả của kinh tế vĩ mô".
 |
| Từ trái sang: GS Christopher Sims và GS Thomas J. Sargent, đồng chủ nhân giải Nobel Kinh tế 2011 |
GDP và lạm phát bị ảnh hưởng như thế nào khi có sự tăng lãi suất tạm thời hoặc cắt giảm thuế? Điều gì sẽ xảy ra nếu một ngân hàng trung ương thay đổi lâu dài mục tiêu lạm phát hoặc chính phủ thay đổi mục tiêu cân bằng ngân sách? Hai chủ nhân của giải Nobel kinh tế năm nay đã phát triển các phương pháp để trả lời những vấn đề nêu trên và nhiều câu hỏi khác liên quan đến mối quan hệ nhân quả giữa chính sách kinh tế và các biến kinh tế vĩ mô khác nhau, chẳng hạn như GDP, lạm phát, việc làm và đầu tư.
Những vấn đề nêu trên thường có mối quan hệ hai chiều - chính sách ảnh hưởng đến kinh tế, nhưng kinh tế cũng ảnh hưởng đến chính sách. Kỳ vọng về tương lai là những khía cạnh chính của mối tương tác lẫn nhau này. Mong đợi của khu vực tư nhân liên quan đến hoạt động kinh tế trong tương lai và các quyết định ảnh hưởng đến chính sách về tiền lương, tiết kiệm và đầu tư. Đồng thời, các quyết định về kinh tế - chính sách bị ảnh hưởng bởi các kỳ vọng về sự phát triển trong khu vực tư nhân. Phương pháp của hai giáo sư Mỹ đoạt Nobel Kinh tế 2011 có thể được áp dụng để xác định các mối quan hệ nhân quả và giải thích vai trò của những kỳ vọng, khiến chúng trở nên khả thi để xác định ảnh hưởng của các biện pháp chính sách bất ngờ cũng như thay đổi chính sách hệ thống.
Giáo sư Thomas Sargent đã cho thấy các dữ liệu cấu trúc kinh tế vĩ mô có thể được sử dụng để phân tích các thay đổi thường xuyên trong chính sách kinh tế. Phương pháp này có thể được áp dụng cho nghiên cứu các mối quan hệ kinh tế vĩ mô khi hộ gia đình và các cdoanh nghiệp điều chỉnh kỳ vọng của họ đồng thời với sự phát triển kinh tế. GS Sargent đã chứng minh, ví dụ, sau thời kỳ chiến tranh thế giới II, khi nhiều quốc gia ban đầu có khuynh hướng thực hiện một chính sách lạm phát cao, nhưng cuối cùng đã áp dụng những thay đổi hệ thống trong chính sách kinh tế và kết quả đưa lại một tỷ lệ lạm phát thấp hơn.
|
Ông Thomas J. Sargent là nhà nghiên cứu kinh tế vĩ mô, kinh tế tiền tệ, quốc tịch Mỹ, sinh năm 1943 tại thành phố Pasadena (bang California, Mỹ), tiến sĩ Đại học Harvard. Hiện ông là giáo sư bộ môn Kinh tế và Kinh doanh tại Đại học New York, Mỹ.
Ông Christopher A.Sims, nhà kinh tế học, sinh năm 1942 tại Washington D.C, Mỹ, tiến sĩ Đại học Harvard. Hiện ông là giáo sư bộ môn Kinh tế và Ngân hàng tại Đại học Princeton, bang New Jersey, Mỹ.
Giải Nobel Kinh tế, còn được gọi là giải Sveriges Riksbank về kinh tế học, để tưởng nhớ Alfred Nobel, trao giải lần đầu tiên vào năm 1968, nhân kỷ niệm 300 năm thành lập ngân hàng Riksbank (Thuỵ Điển). |
Còn GS Christopher Sims đã phát triển một phương pháp dựa trên cái gọi là vec-tơ tự hồi quy (autoregression vector) để phân tích nền kinh tế đang bị ảnh hưởng thế nào bởi những thay đổi tạm thời trong chính sách kinh tế và các yếu tố khác. Sims và các nhà nghiên cứu khác đã áp dụng phương pháp này để kiểm tra, ví dụ, những tác động của sự gia tăng lãi suất của ngân hàng trung ương. Thường phải mất một hoặc hai năm để làm giảm lạm phát, trong khi tăng trưởng kinh tế giảm dần dần trong ngắn hạn và không trở lại sự phát triển bình thường cho đến vài năm sau.
Mặc dù Sargent và Sims thực hiện nghiên cứu độc lập, đóng góp của họ được bổ sung bằng nhiều cách. Chuyên đề của hai nhà kinh tế học tiến hành vào những năm 1970 và 1980 đã được chính họ và các nhà hoạch định chính sách trên thế giới áp dụng. Ngày nay, các phương pháp phát triển bởi Sargent và Sims là những công cụ thiết yếu trong phân tích kinh tế vĩ mô.
Tuyết Sơn (theo NobelPrize.org, T.H)
Sài Gòn tiếp thị
|
