|
Những tháng 10 đáng quên của TTCK
Ba cuộc khủng hoảng và sụp đổ của TTCK đều xảy ra vào năm 1907, 1929 và 1987 đều nổ ra vào cuối tháng 10. Có thể nói, đó là những tháng 10 đáng quên của TTCK.
Ngày 24/10/1907
Trước ngày TTCK sụp đổ, ngày nào chỉ số Down Jones cũng lập một mốc kỷ lục mới. Nơi đâu người ta cũng bàn tán về TTCK. Với tâm lý cứ bỏ tiền mua chứng khoán là sẽ có lãi. Và rồi điều gì đến cũng đến, khi quả bóng của TTCK Mỹ vỡ bung. Một khối lượng tài sản khổng lồ đã bốc hơi vào tháng 10/1907.
Ngày 24/10/1907, ngày mà người Mỹ gọi là "tất cả đã hết" thì J.P Morgan xuất hiện, với tiềm lực tài chính của mình (10 triệu USD tiền mặt) và nhiều biện pháp hỗ trợ khác, ông đã cứu giúp thị trường. Ông viết thư cho Jesse Livermore rằng muốn J.Livermore không tàn phá thêm thị trường hơn nữa và kêu gọi lòng yêu nước của J.Livermore. Phúc đáp thư của Morgan, J.Livermore nói rằng, ông sẽ không bán khống bất cứ một cổ phiếu nào, mà sẽ hỗ trợ thị trường bằng cách mua vào tới mức có thể.
Ngày 24/10/1929
Từ đầu năm 1928 đến trước thềm cuộc khủng hoảng nổ ra, chỉ số Down Jones đã tăng 199,68 lần, từ 191 điểm lên 38.139 điểm. Vẫn với những ảo tưởng như đã từng xảy ra vào năm 1907, người dân đổ xô đi mua chứng khoán. Họ không bao giờ đặt câu hỏi tại sao mình mua cổ phần của công ty đó.
Và rồi, ngày 24/10, khủng hoảng đã nổ ra. Như thể tìm một ai đó để trút giận trong cơn hoảng loạn, họ đã đổ lỗi cho J.Livermore, họ coi ông là nguyên nhân cho cuộc sụt giá thê thảm này. Rất nhiều ngày sau đó, Livermore đã phải lên các mặt báo để giải thích rằng, cuộc khủng hoảng này do dân chúng mà ra, một cá nhân hay một nhóm người không bao giờ có đủ sức mạnh để làm lũng đoạn thị trường.
Ngày 19/10/1987
Những quy tắc, những luật lệ trên TTCK đã được cải thiện rất nhiều để bảo vệ NĐT, đặc biệt là những NĐT cá nhân nhỏ lẻ. Việc thành lập Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC) sau cuộc đại khủng hoảng 1929 là một minh chứng. Ủy ban này giúp NĐT tiếp cận được với những thông tin chính xác hơn, kịp thời hơn để phục vụ cho quyết định đầu tư của họ. Tuy nhiên, sự trợ giúp của SEC là chưa đủ, vì SEC không thể giúp NĐT suy nghĩ. NĐT vẫn đầu tư một cách "tùy hứng", nhiều khi không có một cơ sở nào.
Thời kỳ này, phong trào đầu tư dựa vào hình ảnh, sự tiếp cận, quảng bá của DN đang thống trị trên thị trường. NĐT không quan tâm hay nghiên cứu đến giá trị của DN mà mình sẽ mua cổ phiếu. Đòn bẩy tài chính được các công ty môi giới, các tổ chức tài chính và các ngân hàng tung ra. NĐT không ngần ngại sử dụng nó cho mục đích "làm giàu nhanh". Nhưng họ đâu biết rằng, đó chính là con dao hai lưỡi.
Ngày 19/10/1987, thị trường thật sự sụp đổ, cổ phiếu rớt giá thẳng đứng. Từ ngày 6/10 tới ngày 19/10, chỉ số Down Jones giảm 22%, từ 2.236,78 xuống còn 1.738,74, chỉ số S&P500 giảm 30%, từ 319,22 xuống còn 224,84; 500 tỷ USD đã bị bốc hơi.
Kết luận
Các cuộc khủng hoảng và sụp đổ của TTCK tuy có khác nhau về mức độ ảnh hưởng, thời điểm xảy ra, nhưng nó giống nhau đến kỳ lạ từ các mô hình, các nguyên nhân, cũng như tâm lý của NĐT, tâm lý đám đông… Đôi khi người ta vẫn tự hỏi, tại sao tất cả sự giống nhau đó ai cũng có thể nhìn thấy, nhưng người ta vẫn không thể rút ra cho mình bài học?
Jesse Livermore từng nói: "Thị trường không bao giờ thay đổi, túi tiền có thể thay đổi, người chơi có thể thay đổi, những chiêu thức trên thị trường có thể thay đổi, nhưng bản chất thị trường thì không, bởi thị trường do con người tạo ra, mà bản chất con người thì ngàn đời cũng không thay đổi".
Nguyễn Tiến Kha (Sưu tầm và tổng hợp)
đầu tư chứng khoán
|
