Lo VND lại trượt giá
Mặc dù Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam đã có nhiều động thái nhằm thúc đẩy dự trữ ngoại tệ, nhưng tiền Việt Nam vẫn là một trong những đồng tiền yếu nhất châu Á - CNBC mổ xẻ.
Các nhà phân tích cho rằng, Việt Nam cần gây dựng lại niềm tin bằng việc giải quyết vấn đề lạm phát cao và thâm hụt ngân sách thì đồng tiền Việt Nam mới có khả năng phục hồi.
Tiền Việt Nam đã mạnh hơn trong tháng 2, khi NHNN Việt Nam quyết định phá giá đồng nội tệ, tăng giá VND lên 8,5%. Tuy nhiên, đồng Việt Nam đã mất hơn 20% giá trị so với thời điểm giữa năm 2008. Khi lạm phát gia tăng, thâm hụt tín dụng lớn hơn và niềm tin dần bị xói mòn, từ đó, VND trên đà trượt giá và mất giá nhiều hơn so với bất kỳ đồng tiền châu Á khác.
VNDcó dấu hiệu tăng từ tháng 2 đến tháng 8 năm nay nhưng vẫn không có dấu hiệu nào cho thấy nó sẽ được đánh giá cao hơn.
Ông Dominic Bunning, nhà chiến lược ngoại hối của ngân hàng HSBC bình luận: "Với tình trạng kinh tế hiện nay, VND khó có khả duy trì mức giá trị hiện tại lâu hơn nữa".
NHNN đã nỗ lực phát động chiến dịch ổn định đồng tiền vào ngày 11/2 để cứu vãn tình trạng mất giá nhiều nhất kể từ sau cuộc khủng hoảng tài chính châu Á 1997-1998, giá VND được nâng lên 8,5%. Sau đó, NHNN buộc các công ty thuộc sở hữu nhà nước phải bán ngoại tệ với số lượng lớn, đồng thời, phối hợp với cảnh sát kiểm soát gắt gao thị trường chợ đen nhằm giảm bớt nhu cầu đồng USD, cùng lúc đó NHNN cũng tăng tỷ lệ dự trữ ngoại tệ lên 3 lần.
Dễ bị tổn thương
Trong vòng vài tháng, những biện pháp này đã phát huy hiệu quả. Cuối tháng 2, tỷ giá ngoại tệ không chính thức đạt mức đỉnh điểm là trên 22.000 VND/USD, tới tháng 4, tỷ lệ này trở lại ngang bằng với tỷ giá hối đoái liên ngân hàng là khoảng 20.900 VND/USD.
Tuy nhiên, vào đầu tháng này, VND bắt đầu có dấu hiệu giảm khi giá vàng tăng vọt, tài khoản tiền mặt giảm mạnh, tình trạng thâm hụt ngân sách lại trở lại sau lần thặng dư hiếm hoi vào tháng 7 khiến nhiều người nghi ngờ về tính bền vững trong chính sách của NHNN.
Các nguồn tin cho biết, từ giữa tháng 8, NHNN đã bán USD có chọn lọc cho các ngân hàng lớn. Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình và các quan chức khác ngân hàng của NHNN từ chối bình luận.
Jonathan Pincus, điều hành Chương trình Fulbright giảng dạy về Kinh tế ở TP.HCM, cho rằng, các cơ quan chức năng Việt Nam muốn kiểm soát cả tỷ giá và lãi suất nhưng về cơ bản, chỉ được chọn một. Lãi suất sẽ không bao giờ đủ cao để bù đắp nổi những lo lắng của người dân về rủi ro tỷ giá.
Người ta dự trữ tiền dự phòng bằng vàng hoặc USD. Khi gửi VND, các ngân hàng chỉ được phép trả lãi suất 14%. Điều đó dường như không thể bù đắp việc tiền mất giá khi mức lạm phát cao suốt 33 tháng qua, và tỷ lệ lạm phát trong tháng 8 vừa qua đã lên tới có 23% .
Các nhà đầu tư nước ngoài và chuyên gia phân tích nói rằng chính phủ cần nhiều biện pháp hơn nữa để thúc đẩy nền kinh tế.
Mark Mobius, CEO của Templeton, cho biết, kế hoạch ổn định "tầm xa" của Việt Nam cần phải cắt giảm chi tiêu chính phủ, tăng dự trữ ngoại hối và kiểm soát tốt việc tư nhân hóa doanh nghiệp nhà nước nhằm thu hút đầu tư. Mobius nói thêm, một khi những biện pháp này phát huy hiệu quả, VND lấy lại được niềm tin của các nhà đầu tư, tình trạng mất mất giá đồng tiền sẽ nhanh chóng được giải quyết.
Ổn định trong cải tổ
Cải cách sâu rộng không phải là chuyện một sớm một chiều, vì vậy, câu hỏi đặt ra là liệu NHNN có thể duy trì giá trị đồng tiền trong lúc cải tổ hay không?
Thống đốc Nguyễn Văn Bình cho rằng, cần thận trọng với những mục đích của mình. Ông đã nói trong một cuộc phỏng vấn với VietNamNet vào giữa tháng 8 rằng, ổn định đồng tiền Việt Nam là mục tiêu chính của NHNN. Các nhà kinh tế cho rằng khả năng duy trì giá của đồng Việt Nam còn phụ thuộc vào môi trường kinh tế vĩ mô cũng như chiều sâu dự trự ngoại hối của Việt Nam.
Benedict Bingham, đại diện thường trú của Quỹ Tiền tệ Quốc tế tại Việt Nam, cảnh báo rằng tình hình đồng Việt Nam trong năm nay là "tích cực nhưng mong manh". Ông nói: "Bất kỳ động thái nới lỏng tiền tệ nào nếu không đúng lúc đều có thể ảnh hưởng tới tâm lý các nhà đầu tư trên thị trường ngoại hối".
ANZ vừa điều chỉnh dự báo về tỷ giá vào đầu tuần trước. Ngân hàng này dự báo tỷ giá sẽ là 21.000 VND/USD vào cuối năm nay trong khi mức giá hiện tại là 20.835 VNĐ.
Matt Hildebrandt, nhà kinh tế học của JP Morgan tại Singapore, nhận xét, mức giảm của VND hàng năm là 4-6% nhưng nếu giảm sâu hơn nữa sẽ châm ngòi cho lạm phát. Ông nói: "NHNN có thể kiềm chế để VND giảm một cách từ từ nếu dự trữ ngoại hối của Việt Nam đủ để làm việc đó, nhưng thực sự không rõ NHNN Việt Nam đang dự trữ bao nhiêu".
Tỷ lệ dự trữ ngoại hối của Việt Nam được coi là bí mật quốc gia và NHNN cũng không công bố con số này.
Ông Lê Xuân Nghĩa, Phó Chủ tịch của Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia, cho biết dự trữ ngoại hối giảm xuống còn khoảng 7, 8 tỷ USD hồi đầu năm nay trong khi con số này năm 2008 là 23 tỷ USD.
Chính phủ báo cáo Ngân hàng Nhà nước đã mua lại 6 tỷ USD để dự trữ khi đồng Việt Nam có dấu hiệu tăng giá trở lại vào tháng 2.
VinaSecurities đầu tuần trước lưu ý rằng: Nhiều nhà quan sát nghĩ rằng trong cuộc khủng hoảng thị trường ngoại hối vừa qua, NHNN Việt Nam chi 2 tỷ USD là đủ nhưng thực tế phải cần gấp 3 số tiền đó mới có thể khôi phục sự ổn định.
Tác giả: Bích Ngọc (Lược theo CNBC)
diễn đàn kinh tế việt nam
|