Dự thảo cạnh tranh trong ngân hàng: Giằng co giữa cũ và mới
Mới đây, Ngân hàng Nhà nước đã công bố lấy ý kiến cho dự thảo Nghị định quy định về hành vi cạnh tranh không lành mạnh trong hoạt động ngân hàng và hình thức xử lý các hành vi này.
Bước đầu, dự thảo xác định các hành vi vi phạm cạnh tranh trong lĩnh vực ngân hàng bao gồm: chỉ dẫn gây nhầm lẫn; xâm phạm bí mật kinh doanh; ép buộc trong kinh doanh; gièm pha doanh nghiệp khác; gây rối hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp khác; quảng cáo nhằm cạnh tranh không lành mạnh; khuyến mãi nhằm cạnh tranh không lành mạnh; lạm dụng cơ chế, chính sách trong hoạt động nhận tiền gửi, cấp tín dụng, cung ứng dịch vụ ngoại hối nhằm mục đích cạnh tranh không lành mạnh; phân biệt đối xử của hiệp hội.
Trừ hành vi thứ 8, tám hành vi còn lại đã được quy định trong Luật Cạnh tranh. Để giải quyết vấn đề, dự thảo quyết định chia sẻ thẩm quyền của Cục Quản lý cạnh tranh (theo Luật Cạnh tranh) cho cả Thanh tra Ngân hàng Nhà nước. Mỗi cơ quan sẽ tiến hành xử phạt theo thủ tục của mình.
Cụ thể, cơ quan quản lý cạnh tranh thì phải tiến hành điều tra khi xử lý. Bằng thủ tục xử lý hành chính truyền thống, Ngân hàng Nhà nước không đòi hỏi phải thực hiện công đoạn này. Pháp luật như vậy sẽ không công bằng và không đảm bảo pháp chế.
Ngoài ra, chưa bàn đến tính hợp pháp và thống nhất của quy định, những trường hợp nào Cục Quản lý cạnh tranh sẽ phải nhường quyền cho Thanh tra Ngân hàng Nhà nước? Mặt khác, khi xử phạt, Cục Quản lý cạnh tranh có được quyền áp mức phạt theo Nghị định 120/2005/NĐ-CP thực thi Luật Cạnh tranh hay không, hay phải tuân thủ mức phạt tại dự thảo nói trên?
Khi ra đời, Luật Cạnh tranh chỉ đơn thuần xác định dạng thức của hành vi mà không giới hạn lĩnh vực xuất hiện của dạng thức hành vi đó. Có nghĩa, dù hành vi được thực hiện ở đâu cũng thuộc phạm vi điều chỉnh của luật này. Khi cái cũ vẫn còn hiệu lực, cái mới chưa định hình thì khả năng xung đột vẫn còn có thể xảy ra. Lúc này, hiệu quả điều chỉnh pháp luật cần được xem xét lại.
ThS. Trương Trọng Hiểu
tbktsg
|