|
Nhìn nhận về thao túng giá chứng khoán 2011
 |
| TS. Đinh Thế Hiển - Giám đốc Viện Nghiên cứu Tin học và Kinh tế ứng dụng. |
(Vietstock) – Năm 2010 ghi nhận hàng loạt các vụ liên quan đến thao túng giá chứng khoán với các chiêu thức ngày càng phức tạp và tinh vi. Điều này có tác động tiêu cực đến niềm tin của các nhà đầu tư chân chính. Trước thềm năm mới, Vietstock đã có cuộc trao đổi với TS. Đinh Thế Hiển - Giám đốc Viện Nghiên cứu Tin học và Kinh tế ứng dụng xung quanh vấn đề này.
Ông dự báo như thế nào về xu hướng thao túng giá trong năm 2011?
Trong nhiều năm nay, cơ quan quản lý rất muốn thị trường phát triển bền vững: không xảy ra tình trạng biến động giá bất thường, không có hiện tượng đánh lên đánh xuống, tạo cung cầu giả tạo… Tuy nhiên, hiện yếu tố bền vững của thị trường chưa rõ ràng do quy mô thị trường nhỏ lẻ, chưa có nền tảng đầu tư giá trị bền vững nên nhà đầu tư chủ yếu là lướt sóng.
Chúng ta đều thấy, ở các nước phát triển, dù là sóng nhỏ, biến động cổ phiếu nhỏ nhưng thu lời cao do sử dụng công cụ tạo đòn bẩy. Còn sóng tại Việt Nam khó sinh lời nên những người muốn kiếm lời cao buộc phải tạo sóng to bằng những thủ thuật. Theo tôi, những thủ thuật này không có gì mới hơn so với năm 2010 và xu thế này sẽ tiếp diễn trong năm 2011.
Ông kỳ vọng những hành động cứng rắn gì của UBCKNN và cơ quan pháp luật đối với các trường hợp thao tung giá chứng khoán trong năm nay để làm lành mạnh hóa thị trường và củng cố niềm tin của các nhà đầu tư?
Tôi kỳ vọng trong năm 2011, UBCKNN phải có các hành động dứt khoát. Để thị trường phát triển tốt, tôi cho rằng cần có 2 yếu tố: Phải có một lực lượng đầu tư giá trị (là lực lượng liên tục chuyển tiền vào mua cổ phiếu khi mức sinh lợi của việc đầu tư này cao hơn ngân hàng) và lãi suất ngân hàng giảm. Muốn có yếu tố đầu tiên, nghĩa là muốn giá trị cổ phiếu tăng thì tỷ suất sinh lời phải tăng. Việc này chưa thể kỳ vọng vào lúc này. Còn về lãi suất, năm 2011 lãi suất ngân hàng dự kiến giảm rất chậm nên chung quy lại, chưa có yếu tố bền vững cho đầu tư giá trị.
Trong bối cảnh đó, tôi kỳ vọng UBCKNN ít nhất trong năm 2011 thực hiện khớp lệnh liên tục để tăng tính thanh khoản cho thị trường, đồng thời thực hiện T+2 và chấp nhận cho dùng đòn bẩy với các hành lang pháp lý rõ ràng cùng sự ra đời của thị trường chứng khoán phái sinh. Chúng ta không thể nói do cơ sở hạ tầng chưa hoàn thiện nên chưa thể làm được những điều này. Vì trên thực tế, Sở giao dịch hàng hóa mới ra đời nhưng cũng đã hoạt động tốt đó thôi. Vấn đề là có quyết tâm làm hay không.
Tôi nghĩ thị trường chứng khoán càng phát triển thì vai trò của UBCKNN càng giảm càng tốt, giống như trong nền kinh tế thị trường. Chúng ta không cho T+2, không cho phái sinh… để bảo vệ nhà đầu tư, theo tôi đây là lối tư duy ngược.
Ông có cho rằng việc chia thưởng cổ phiếu và phát hành thêm cũng được xem là một cách làm giá cổ phiếu của DN không?
Việc chia thưởng cổ phiếu và phát hành thêm là một trong những quyết định và chiến lược của HĐQT. Đối với công ty có quy mô vốn nhỏ, sức tăng trưởng lớn, vốn chủ sở hữu lớn hơn vốn điều lệ thì việc chia thưởng cổ phiếu là hợp lý.
Tuy nhiên, nếu việc chênh lệch vốn chủ sở hữu với vốn điều lệ không nhiều nhưng doanh nghiệp vẫn chia thưởng cổ phiếu thì sẽ tạo hiệu ứng ngược do thị trường hiện tại đang bội thực. Việc chia thưởng này sẽ làm pha loãng và mất đi sức hấp dẫn của cổ phiếu. Tôi gọi đó là các thủ thuật kích giá nếu không có sự hợp lý trong việc chia thưởng. Do đó, nhà đầu tư nên khôn ngoan và một khi chấp nhận lao theo mà thua lỗ thị tự gánh chịu. Theo tôi, không nên lao vào những cổ phiếu mà HĐQT công ty không có danh tiếng.
Còn việc “làm đẹp báo cáo tài chính”, biến lỗ thành lãi, lãi ít thành lãi nhiều thì sao, thưa ông?
Theo tôi, nếu làm đúng như chuẩn mực kế toán thì gọi là thủ thuật, còn ngược lại thì gọi là ăn gian và sẽ là điều không tốt. Thực ra, việc "làm đẹp báo cáo tài chính", biến lỗ thành lãi, lãi ít thành lãi nhiều là con dao hai lưỡi, công ty sẽ mang tiếng xấu khi sự việc đổ bể. Tuy nhiên, trên thị trường vẫn có những trường hợp bị phát hiện dùng thủ thuật nhưng giá vẫn cứ tăng do nhà đầu tư chấp nhận lướt sóng bất chấp công ty quản trị không hiệu quả. TTCK Việt Nam không theo quy luật trong ngắn hạn, nếu chúng ta bỏ qua logic đó thì phải trả giá.
Những nhà đầu tư lướt sóng không chấp nhận đánh đu thì sẽ không bao giờ nhảy vào các công ty đột biến lợi nhuận. Nhưng những công ty có lợi nhuận đột biến thì khả năng thắng thua là rất lớn. Ở Việt Nam, chỉ cần lợi nhuận đột biến là giá tăng cao. Trong trường hợp này, nhà đầu tư cần tỉnh táo xem xét lợi nhuận này có phải từ ngành nghề kinh doanh chính hay không. Nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett đã từng nói không nên đầu tư vào những cổ phiếu mà ta không biết rõ về chúng.
Trên TTCK, người nắm thông tin sớm nhất luôn là người chiến thắng. Như vậy, làm thế nào để xác thực các thông tin “vỉa hè” để không bỏ lỡ cơ hội cũng như tránh được bẫy giá của các ‘đội lái”?
Trong xã hội thông tin, bất kỳ một cá nhân, tổ chức, quốc gia nào có nhiều thông tin thì sẽ chiến thắng. Do đó, nếu chúng ta có nguồn thông tin tin cậy từ HĐQT, từ các tổ chức phát hành công bố công khai thì nên tận dụng.
Còn trường hợp nhà đầu tư sử dụng thông tin hành lang, không kiểm chứng thì phải chấp nhận 5 ăn 5 thua. Đối với loại thông tin "vỉa hè", ta nên tiến hành kiểm chứng chéo. Giả sử có thông tin cho rằng doanh nghiệp A tiến hành trả cổ tức 30%, chúng ta có thể kiểm tra xem năm trước công ty này trả cổ tức là bao nhiêu, lợi nhuận năm nay có gì khác biệt với năm ngoái không….Nếu các thông tin mình có trước đây hỗ trợ thông tin "vỉa hè" này thì ta có thể cân nhắc sử dụng.
Cũng cần lưu ý rằng khi đầu tư thì bản thân mỗi người đã tính sẵn xác suất thành công, chứ không thể có con số tuyệt đối được.
Xin chân thành cảm ơn ông!
|
Ông Nguyễn Ngọc Trường Chinh, Tổng Giám đốc CTCP Chứng khoán Sen Vàng (GLS):
Năm 2010 xuất hiện quá nhiều thông tin không tốt cho nền kinh tế. Thêm vào đó, văn bản pháp quy, cơ chế của UBCKNN còn hạn chế.
Tuy nhiên, năm qua cũng đánh dấu một bước tiến vượt bậc trên thị trường về việc xử lý mạnh tay nạn thao túng giá, như chế tài được nâng cao, nhất là việc xử lý hình sự đầu tiên về thao túng giá chứng khoán đã khiến nhiều đội lái phải chùn tay.
Những tháng cuối năm 2010, việc liên kết chéo giữa ngân hàng, trung tâm lưu ký càng giúp cho việc kiểm soát hành vi này thêm chặt chẽ, góp phần ổn định thị trường. Đặc biệt việc công khai tên tuổi trên báo đài, các phương tiện truyền thông khiến nhiều cá nhân, tổ chức phải cân nhắc giữa rủi ro và lợi nhuận. Tôi kỳ vọng trong năm mới này, thị trường sẽ công khai và minh bạch hơn nữa. |
Bội Mẫn thực hiện
|
