Xử lý thao túng giá chứng khoán: Vẫn “giơ cao đánh khẽ”
Việc xử lý hình sự hóa các vi phạm của người đứng đầu Công ty CP Dược phẩm Viễn Đông và các thành viên mới đây đã cho thấy, tính nghiêm minh của pháp luật đối với những hành vi thao túng, trục lợi của các tổ chức, cá nhân trên thị trường chứng khoán.…
Một trong vô vàn vi phạm
Tuy nhiên, đây chỉ là vụ việc được hình sự hóa đầu tiên trong vô vàn vi phạm. Còn từ trước đến nay, hầu hết các vụ việc thao túng, làm giá trên thị trường chứng khoán khi bị phát giác mới chỉ dừng lại ở mức xử phạt hành chính. Điển hình như vụ bà Nguyễn Thị Kim Phượng (cổ đông lớn của Công ty cổ phần Vận tải Xi măng - mã cổ phiếu VTV) chào mua công khai 1,3 triệu cổ phiếu VTV trong 5 phiên liên tiếp, khiến cổ phiếu VTV đã tăng kịch trần. Sau đó, Sở GDCK Hà Nội phát hiện bà Phượng không mua mà đã bán hết 557.800 cổ phiếu (chiếm 8,5% số cổ phiếu VTV mà bà này đang sở hữu). Hành động vi phạm quy định công bố thông tin này đã giúp bà Phượng thu lợi tới cả chục tỷ đồng, nhưng cũng chỉ bị xử phạt hành chính 170 triệu đồng. Hay như mới đây, UBCK Nhà nước cũng phát hiện hành vi cá nhân ông Nguyễn Hải Sơn, bà Nguyễn Thị Hạnh, bà Trần Thị Thu đã sử dụng tài khoản của mình và các tài khoản đứng tên người có liên quan thông đồng với nhau để thực hiện mua, bán cổ phiếu của Công ty Cổ phần Quốc tế Sơn Hà (SHI) nhằm thao túng giá cổ phiếu SHI… nhưng cũng chỉ chịu mức phạt hành chính 50 triệu đồng/người…
Ông Nguyễn Sơn - Vụ trưởng Vụ Phát triển Thị trường Chứng khoán - UBCK Nhà nước cho biết, trong năm 2010, có hơn 10 vụ thao túng giá chứng khoán đã bị các cơ quan chức năng xử lý. Việc xử lý các vi phạm trên thị trường chứng khoán được thực hiện theo Nghị định 85/2010/NĐ-CP của Chính phủ ban hành năm 2010, thay thế Nghị định 39/2007/NĐ-CP về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán. Trong đó, Nghị định 85 đã đưa tội danh và các khung phạt đối với hành vi đầu cơ thao túng giá để đảm bảo mức răn đe và có cơ sở để cho ủy ban tiến hành thanh tra xử lý.
Không dễ xử lý hình sự
Nguyên nhân chủ yếu khó xử lý hình sự đối với hành vi thao túng giá chứng khoán là do chưa có văn bản hướng dẫn Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự, để làm rõ tính chất, cũng như mức độ nghiêm trọng của hành vi thao túng giá chứng khoán. Chỉ khi có hướng dẫn chi tiết về nội dung này, thì mới có điều kiện để khởi tố các vụ án thao túng giá chứng khoán… Tuy nhiên, một chuyên gia phòng chống tội phạm chứng khoán, Bộ Công an cho rằng, theo thông lệ áp dụng Luật Hình sự, muốn ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết về tội danh thao túng giá chứng khoán, thì nội dung căn bản của hướng dẫn này phải dựa trên thực tiễn điều tra, truy tố, xét xử các vụ thao túng giá chứng khoán (thực tế lại chỉ có duy nhất một vụ dược Viễn Đông nêu trên).
Bên cạnh đó, hoạt động phối hợp giữa các cơ quan tố tụng với nhau và với các bộ, ngành liên quan, nhất là với Bộ Tài chính, UBCK Nhà nước còn chưa chặt chẽ, thường xuyên, nên hiệu quả đấu tranh phòng chống tội phạm trong lĩnh vực chứng khoán còn hạn chế.
Do đó, theo ông Nguyễn Sơn, thời gian tới, UBCK Nhà nước sẽ đẩy mạnh thanh tra giám sát với hành vi vi phạm trên thị trường chứng khoán không chỉ tội danh thao túng giá, mà mọi tội danh nằm trong khung mức phạt của Nghị định 85, cơ quan quản lý sẽ mạnh tay xử phạt, kể cả những xử lý hành vi liên quan đến đầu cơ; hành vi đưa sản phẩm, những dịch vụ chưa được pháp luật công nhận có tác động, ảnh hưởng tới nhà đầu tư nhỏ, làm sai lệch thị trường, không đảm bảo công bằng minh bạch công khai. Để việc xử lý có hiệu quả, cũng nên tăng thẩm quyền điều tra cho UBCK, bởi với tư cách là cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành trong lĩnh vực chứng khoán, UBCK Nhà nước có cơ sở dữ liệu về thị trường rất tốt, cùng đội ngũ chuyên gia am hiểu sâu về nghiệp vụ hoạt động của thị trường chứng khoán, chắc chắn sẽ điều tra các hành vi vi phạm hiệu quả hơn so với các cơ quan khác.
Nhật Quang
công thương
|