|
Mexicana bị "gãy cánh"
Cuối tuần qua, Mexicana (tên đầy đủ là Mexicana de Aviacion), hãng hàng không lớn nhất và lâu đời nhất của Mexico đã chính thức bị phá sản và ngay lập tức, huỷ toàn bộ các chuyến bay và đình chỉ mọi hoạt động có liên quan.
Việc dừng bay đột ngột của Mexicana đã khiến hàng nghìn hành khách bị bất ngờ, lỡ kế hoạch và ước tính, khoảng 4.000 người đã trót mua vé trước không biết bao giờ mới đòi lại được tiền.
Phát biểu với báo giới, Bộ trưởng Bộ Giao thông Mexico Juan Francisco Molinar Horcasitas tuyên bố: "Bị thua lỗ kéo dài, Mexicana cần ít nhất 100 triệu USD để duy trì hoạt động bình thường, nhưng không thể thu xếp nổi từ nhiều tháng nay. Chẳng có ngân hàng, tổ chức tài chính nào dám đổ tiền vào một doanh nghiệp đang đeo món nợ khổng lồ gần 1 tỷ USD chưa trả nổi, lại còn muốn vay tiếp. Kết cục thật đáng buồn, nhưng Mexicana không còn sự lựa chọn nào khác là đệ đơn xin phá sản".
Thực ra, Mexicana đã cố vùng vẫy để thoát hiểm, nhưng vô vọng. Cách đây một tháng, Mexicana đã đánh tiếng là có thể sẽ phải phá sản, song vẫn cả quyết là cố gắng hết sức "còn nước, còn tát", chứ chưa chịu đầu hàng hoàn cảnh.
Nói cho khách quan, cũng có những "tia sáng le lói ở cuối đường hầm", tức là cũng tồn tại giải pháp thoát hiểm với điều kiện Mexicana phải cắt giảm ngay lập tức 40% đội ngũ nhân viên, đồng thời số phi công còn lại phải cắt giảm 41% lương, còn đội ngũ tiếp viên hàng không, nhân viên phục vụ mặt đất cũng phải chấp nhận giảm 39% lương. Tuy nhiên, tổ chức công đoàn đại diện cho các đối tượng trên đã phản đối và từ chối thẳng thừng. Và kết cục tất yếu phải đến đã đến.
Theo các chuyên gia hàng không, đây là vụ phá sản lớn thứ hai trên thế giới của một hãng hàng không trong năm nay, sau vụ Hãng hàng không Japan Airlines Corp. (JAL) của Nhật Bản bị "sập tiệm" vào tháng 1. Còn nhớ, vào ngày 19/1/2010, JAL, hãng hàng không lớn nhất châu Á (xét theo doanh thu) đã chính thức đệ đơn xin bảo hộ phá sản theo Luật Phá sản doanh nghiệp của Nhật Bản. JAL phá sản để lại món nợ khổng lồ trị giá 2.300 tỷ yên (khoảng 25 tỷ USD).
Với đội bay gồm 67 chiếc máy bay lớn nhỏ, trong đó có tới 65 chiếc Airbus và 2 chiếc Boeing B767, Mexicana thực hiện các chuyến bay thường kỳ tới 65 điểm đến ở trong nước, Mỹ, Canada và nhiều nước thuộc Trung Mỹ, Nam Mỹ và châu Âu. Tính ra, bình quân mỗi ngày, Mexicana thực hiện 220 chuyến bay, chuyên chở hơn 22.000 hành khách. Năm 2009, Mexicana đã chuyên chở tổng cộng khoảng 11,1 triệu lượt hành khách. Mexicana đã có một lợi thế lớn là hãng hàng không nước ngoài có nhiều chuyến bay nhất (15 chuyến bay mỗi ngày) đến Los Angeles (Mỹ). Theo số liệu thống kê, trong 6 tháng đầu năm nay, Mexicana đã chuyên chở hơn 240.000 lượt hành khách đi, đến sân bay quốc tế Los Angeles.
Los Angeles là thành phố có sân bay lớn và bận rộn vào loại nhất nhì ở Mỹ. Chính vì vậy, Mexicana bị phá sản lại là cơ hội làm ăn của 3 hãng hàng không lớn của Mỹ là American Airlines, Continental và Delta Air Lines. Ba hãng này sẽ chia nhau, tiếp nhận các đường bay của Mexcicana bị bỏ trống. Helane Becker, chuyên gia phân tích của Quỹ đầu tư Dahlman Rose & Company, LLC nhận xét: "American Airlines, Continental và Delta Air Lines được hưởng lợi lớn từ việc phá sản của Mexicana. Ba hãng sẽ chia nhau ôm gọn ‘phần bánh’ khá ngon mà Mexicana để lại. Béo bở nhất là tuyến đường bay Los Angeles - Cancun (trung tâm du lịch nổi tiếng của Mexico) thường xuyên đông nghẹt khách".
Mexicana thành lập ngày 12/11/1921 với cái tên ban đầu là Compania Mexicana Transportacion Arerea (nguyên văn tiếng Tây Ban Nha: tạm dịch là Công ty Vận tải hàng không Mexico).
Trong 89 năm tồn tại của mình, Mexicana đã vài lần đứng bên bờ vực phá sản, song đều được Chính phủ ra tay cứu giúp, mua lại (quốc hữu hoá) để rồi sau đó một thời gian lại bán đi (tư nhân hoá). Cụ thể, lần đầu vào năm 1968; lần hai vào năm 1982 (Chính phủ mua lại và tháng 8/1989 lại tư nhân hoá); lần ba vào năm 1994, Mexicana bị vạ lây (Mexico bị khủng hoảng về tiền tệ khi đồng peso bị phá giá nặng nề). Khi đó, Chính phủ cùng lúc phải cứu cả Mexicana lẫn AeroMexico, hãng hàng không lớn thứ 2 Mexico hiện nay.
Năm 2000, Mexicana gia nhập Star Alliance (hiện là liên minh các hãng hàng không lớn nhất thế giới, SkyTeam và OneWorld là hai liên minh hàng không quốc tế khác), để rồi tháng 3/2004, lại phải đơn phương xin rút lui. Nói chung, cái số của Mexicana cũng long đong, "ba chìm bảy nổi".
Ông Manual Borja Chico, Giám đốc điều hành (CEO) Mexicana đã từ chức trước khi Hãng phá sản vài ngày, vẫn khăng khăng đổ lỗi cho các nguyên nhân khách quan. Nào là do cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu, nào là Mexico bị ảnh hưởng tai hại bởi dịch cúm A/H1N1 (nổ ra ở Mexico và số bệnh nhân bị dịch nhiều nhất) mà Mexicana lại là nạn nhân hứng chịu hậu quả nặng nề nhất… Thực tế là Mexicana đã bị xóa sổ, còn mổ xẻ vì nguyên nhân gì nên nỗi, thì giờ cũng đã muộn.
Trung Hiếu (Theo báo chí nước ngoài)
Đầu tư chứng khoán
|
