|
Hạn chế đầu cơ từ phát hành riêng lẻ
Nghị định 01/2010/NĐ-CP về chào bán riêng lẻ có hiệu lực từ ngày 25/2/2010. Trong nghị định này có quy định, cổ phiếu (CP) phát hành theo hình thức chào bán riêng lẻ sẽ bị hạn chế chuyển nhượng trong thời gian 1 năm.
Quy định này sẽ góp phần hạn chế hiện tượng đầu cơ của các NĐT lớn và khuyến khích hoạt động chào bán công khai của DN.
CTCP Tập đoàn Hoa Sen (HSG) vừa công bố hoàn thành phát hành riêng lẻ hơn 11,9 triệu CP với giá 45.000 đồng/cp và phát hành cho CBNV, thu về 438 tỷ đồng thặng dư vốn. Việc phát hành của HSG đã rất thành công vào thời điểm xu hướng thị trường có chiều hướng giảm trong tuần lễ mà Công ty chốt danh sách NĐT.
Ngày thứ Năm (21/1), giá CP HSG đóng cửa đạt 45.000 đồng/cp, trong phiên có lúc giảm còn 43.700 đồng, tương đương với giá chào bán riêng lẻ.
Việc chào bán riêng lẻ của HSG tại thời điểm này không bị áp dụng quy định mới về hạn chế thời gian chuyển nhượng 1 năm đối với người mua. Do đó, sau 3 - 6 tháng, NĐT mua CP HSG phát hành riêng lẻ có thể giao dịch CP tự do. Với thông tin hỗ trợ là HSG chốt danh sách chia CP 20% và Nhà máy Hoa Sen Phú Mỹ đi vào hoạt động, thì NĐT mua CP HSG phát hành riêng lẻ có thể chấp nhận được rủi ro trước mắt khi giá CP HSG có khả năng giảm theo xu thế thị trường.
Kể từ ngày 25/2, những NĐT mua CP phát hành riêng lẻ sẽ bị hạn chế chuyển nhượng 1 năm. Tức là vẫn sẽ bị chôn trong khoảng thời gian khá dài, có khi còn mua đắt hơn cả thị trường nếu xu hướng giảm mạnh xác lập. Điều đó có nghĩa là NĐT mua CP của DN phát hành theo hình thức chào bán riêng lẻ phải hiểu rất rõ về giá trị nội tại và tin vào khả năng tăng trưởng của DN đó trong tương lai, để chấp nhận rủi ro trước mắt là mua số lượng lớn CP và bị hạn chế chuyển nhượng.
Theo các chuyên gia, với quy định mới, việc huy động vốn qua hoạt động phát hành riêng lẻ của DN sẽ khó khăn hơn, nhưng đây là việc cần thiết để hạn chế hoạt động đầu cơ CP.
Ngày càng nhiều DN lựa chọn hình thức phát hành riêng lẻ thay cho cách gọi phát hành cho NĐT chiến lược trước kia (thực chất cũng là phát hành cho NĐT nào trả giá cao nhất). Vì phát hành cho cổ đông chiến lược phải có tiêu chí, còn phát hành riêng lẻ thì HĐQT của công ty thường được ủy quyền lựa chọn NĐT theo tiêu chí giá, khối lượng.
Ông Lê Đạt Chí, Trưởng bộ môn Đầu tư tài chính, Khoa Tài chính DN, Đại học Kinh tế TP.HCM nhận xét, hoàn toàn đúng khi hạn chế thời gian chuyển nhượng 1 năm với hoạt động chào bán riêng lẻ, thực chất là bán cho NĐT có tiền để mua.
Cổ đông lớn của DN, đồng thời thường là những người có quyền quyết định bán CP phát hành riêng lẻ, luôn hiểu rõ giá trị nội tại của DN hơn so với đa số cổ đông nhỏ lẻ trên thị trường. Vì thế, có thể họ chấp nhận giảm tỷ lệ vốn góp ở công ty để bán CP cho "ai đó" với giá thấp hơn giá trị nội tại của DN và sau đó phân chia lợi ích.
Trong thực tế, một số trường hợp DN niêm yết ngay trước ngày đưa CP phát hành riêng lẻ vào giao dịch đã công bố thông tin về lợi nhuận khủng hay chuyển nhượng dự án... Hành động này nhằm hỗ trợ giá CP cho các NĐT mua cổ phiếu phát hành riêng lẻ.
Nếu những thông tin bất thường này được dự báo trước ngày chốt danh sách phát hành riêng lẻ thì có thể giá CP trên thị trường đã cao hơn và không dễ để NĐT đăng ký mua CP phát hành riêng lẻ với giá thấp.
Một yếu tố thứ hai, theo ông Chí là phát hành riêng lẻ nếu không bị hạn chế về thời gian chuyển nhượng có thể dẫn đến hoạt động bán khống hoặc NĐT được mua CP phát hành riêng lẻ bán cổ phiếu đang sở hữu với giá cao trên thị trường để mua CP riêng lẻ với giá thấp.
Một ví dụ là CP H bán cho NĐT chiến lược giá 20.000 đồng/cp thì tại thời điểm chốt danh sách NĐT mua riêng lẻ, khối lượng lớn CP H được bán ra ở mức giá 34 - 36.000 đồng/cp. Trong trường hợp không sở hữu CP H, NĐT mua CP H giá 20.000 đồng/cp cũng có thể mượn CP để bán khống và trả lại khi CP phát hành riêng lẻ được giao dịch sau thời gian ngắn.
Thời gian hạn chế chuyển nhượng càng ngắn thì NĐT và cổ đông lớn càng dễ đầu cơ kiếm lợi từ hoạt động phát hành riêng lẻ. “Hạn chế chuyển nhượng CP phát hành riêng lẻ trong 1 năm sẽ chỉnh đốn hoạt động phát hành riêng lẻ trên thị trường hiện nay, dù DN khó chào bán riêng lẻ hơn nếu không có kế hoạch kinh doanh chắc chắn cho 1 năm tới, đảm bảo tăng trưởng lợi nhuận, tăng giá trị DN", ông Chí nói.
Theo Nghị định 01, DN phát hành riêng lẻ không được sử dụng thông tin đại chúng để quảng bá về đợt phát hành (vì nếu làm như vậy sẽ được coi là phát hành đại chúng). Tuy nhiên, đây là điểm gây khó cho DN khi họ muốn tìm được NĐT trả giá cao nhất và minh bạch thông tin về đợt phát hành.
Tại thời điểm này, một vài DN có kế hoạch phát hành riêng lẻ đang đẩy nhanh kế hoạch chào bán, hoàn thành trước thời hạn 25/2 để không bị ràng buộc bởi quy định hạn chế chuyển nhượng 1 năm.
Thành Nam
ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN
|
