|
Đăng ký lưu ký chứng khoán: Bộn bề trăm mối!
Nhiều vụ tranh chấp cổ phiếu xảy ra trên TTCK tự do (OTC) gần đây liên quan đến tình trạng không lưu ký của công ty đại chúng (CTĐC). Luật Chứng khoán đã có hiệu lực gần 3 năm, nhưng một số quy định đến nay vẫn chưa được thực hiện nghiêm túc, như việc buộc các CTĐC phải lưu ký cổ phiếu tập trung. Đây là một nghịch lý mà nếu không có sự kiên quyết của cơ quan quản lý thì sự tranh chấp nêu trên nhiều khả năng sẽ còn tiếp diễn.
Với 4.000 cổ đông, vốn điều lệ hơn 6.400 tỷ đồng, nhưng Tổng CTCP Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) vẫn chưa thực hiện lưu ký chứng khoán tại Trung tâm Lưu ký chứng khoán (VSD). Bà Trịnh Thị Tuyết Minh, Phó tổng giám đốc Sabeco cho biết lý do là sau khi lưu ký tập trung thì việc giao dịch cổ phiếu giữa các cổ đông sẽ ra sao? Bởi lẽ, theo quy định, kể từ khi lưu ký đến khi niêm yết hoặc chào sàn UPCoM thì cổ phiếu đó không được phép chuyển nhượng. Hiện Sabeco muốn lên sàn niêm yết. Theo kế hoạch, từ nay đến cuối năm Sabeco sẽ hoàn tất thủ tục hồ sơ để niêm yết cổ phiếu. Khi hồ sơ được chấp thuận thì DN mới lựa chọn được thời điểm lên sàn. Đó cũng là nguyên nhân khiến DN này chần chừ chưa muốn làm hồ sơ lưu ký cổ phiếu tập trung. Thông thường, nếu lên niêm yết, DN nộp hồ sơ cho Sở GDCK, sau đó mới nộp hồ sơ lưu ký chứng khoán.
Cùng ngành bia rượu, nước giải khát, người "anh em" Habeco (Tổng CTTP Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội) lại có nỗi niềm riêng. Cũng muốn lên niêm yết, nhưng Habeco lại vướng vào câu chuyện 20%. Theo quy định hiện hành, CTCP muốn niêm yết thì sở hữu của cổ đông nhà nước không được vượt quá 80%. Vậy nhưng, tỷ lệ này tại Habeco đang là 82% nên DN phải làm văn bản xin ý kiến Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK).
Ông Lê Bá Cơ, Chủ tịch HĐQT Habeco cho biết, cổ đông nước ngoài là Carsberg đang muốn nâng tỷ lệ sở hữu, đây là cơ hội để Habeco giảm tỷ lệ sở hữu nhà nước, nhưng DN chưa có chủ trương bán bớt vốn. Vì thế, việc niêm yết của Habeco vẫn phải chờ quyết định của UBCK. Trên thực tế, mức độ đại chúng của DN này chưa thực sự lớn. Tại Habeco, ngoài 82% cổ phiếu do Nhà nước nắm giữ, có đến 16% cổ phiếu là của cổ đông chiến lược, còn lại là của cổ đông bên ngoài và cán bộ, nhân viên. Được biết, DN này đã đăng ký lộ trình lưu ký chứng khoán tập trung với VSD.
Theo tìm hiểu của ĐTCK, các DN lớn có kế hoạch niêm yết thường làm công văn xin gia hạn lưu ký cổ phiếu để hoàn tất thủ tục niêm yết trước. Hiện VSD đang tập hợp danh sách để báo cáo UBCK. Số lượng DN phải thực hiện lưu ký tập trung là khá lớn. Sau khi UBCK có văn bản yêu cầu các CTĐC thực hiện lộ trình đăng ký lưu ký chứng khoán tại VSD, mọi việc đã được thúc đẩy một bước. Tuy nhiên, theo ông Phạm Trung Minh, Trưởng phòng Đăng ký chứng khoán - VSD, từ việc đăng ký lộ trình đến khi thực hiện lưu ký là cả một quá trình. Trên thực tế, hồ sơ của các DN nộp về VSD chưa hẳn đã hoàn thiện được ngay. VSD sẽ xem xét DN tăng vốn có hợp lệ hay không, phát hành cổ phiếu đã xin phép ý kiến UBCK hay chưa, có sai lệch giữa vốn điều lệ và vốn thực góp…? Ông Minh cho biết, DN phát hành sai, không xin phép UBCK đã phải quay lại báo cáo UBCK và chịu nộp phạt bổ sung thì hồ sơ mới hoàn thiện. Có những hồ sơ yêu cầu bổ sung, hoàn thiện đã vài tháng, nhưng chưa thấy DN nộp, do không có quy định DN phải bổ sung trong bao lâu.
Trong số gần 50 hồ sơ nộp về VSD thời gian vừa qua thì hơn 30 hồ sơ đã được cấp phép lưu ký cho thấy vấn đề không nằm ở khâu giải quyết hồ sơ. Nhìn chung, vấn đề lưu ký chứng khoán tập trung tại VSD, theo ông Minh, vẫn nằm ở ý muốn chủ quan của DN, vì cho dù có vướng mắc về mặt hồ sơ thì thời gian giải quyết cũng không lâu. Một nguyên nhân khác là khi đã lưu ký tập trung tại VSD và lên sàn thì DN phải công bố thông tin công khai, minh bạch hơn, trong khi nếu không thực hiện thì không chịu sự giám sát của cơ quan quản lý.
Theo số liệu từ VSD, tính đến thời điểm này đã có 350 CTĐC có văn bản đăng ký lưu ký chứng khoán tập trung trong khoảng thời gian còn lại của năm 2009.
Đông Hải
Đầu tư chứng khoán
|
