|
Kích cầu bằng chính sách tín dụng lãi suất thấp
Câu hỏi đặt ra bây giờ là có nên tính đến gói kích cầu thứ hai bù lãi suất cho giai đoạn sắp tới hay không?
Gói kích cầu đầu tư bù lãi suất cho DN 17.000 tỷ đồng triển khai đến nay thông qua hệ thống NH đã bơm một lượng vốn hơn 400.000 tỷ đồng cho nền kinh tế, góp phần quan trọng trong chống suy giảm, đạt hơn 60% lượng vốn dự dịnh bơm cho nền kinh tế trong giai đọan chống suy giảm.
Hiện nay, tuy chưa có đánh giá hiệu quả đầy đủ, nhưng củng có thể khẳng định mặt tích cực, hiệu quả của gói kích cầu này, đồng thời chúng ta cũng có thể nhận ra mặt chưa được hay một số lệch lạc, tiêu cực có thể xảy ra ngoài khả năng và tầm kiểm soát của ngân hàng NN.
Tuy nhiên, điều đáng cân nhắc không phải ở tác dụng, hiệu quả hay mặt chưa được của gói kích cầu này mà vấn đề là ở chỗ, có nên tính đến gói kích cầu thứ hai bù lãi suất cho giai đoạn sắp tới hay không?
Có hai lời giải cho vấn đề này như sau: a) Xét theo góc độ cân đối ngân sách NN, tình trạng đang bội chi NS và xu hướng gia tăng bội chi, nợ nần và dự trữ ngoại tệ khiêm tốn của NN, gói kích cầu bù lãi suất 17 ngàn tỷ đồng từ NS là có phần hào phóng và quá sức đối với khả năng tài chính và cân đối NS.
Trong khi chúng ta có thể hổ trợ DN về vốn theo cách khác hoàn toàn khả thi bằng chính sách tín dụng lãi suất thấp như nhiều nước trên thế giới áp dụng, chứ không phải lấy tiền từ NS bù lãi suất cho DN như ta đang làm.
Trong điều kiện kinh tế - tài chính hiện nay của chúng ta, triển khai gói kích cầu bù lãi suất cho DN tiềm ẩn nhiều yếu tố không có lợi đối với cân đối NS, sức khỏe của đồng tiền VN, việc phòng ngừa tái lạm phát cao. Chính sách đó cũng không thật hợp lý trên nhiều mặt xét theo khả năng và thực lực tài chính khiêm tốn của ta. b) Do đó, trong lựa chọn giải pháp kích thích kinh tế trong các giai đoạn tiếp theo, Việt Nam nên triển khai chính sách tín dụng lãi suất thấp (1-2%) cho hệ thống Ngân hàng TM và các tổ chức tín dụng để hệ thống này sẽ cho vay cũng với mức lãi suất thấp (trên 2%) đối với cá nhân và DN nhằm mục tiêu kích cầu đầu tư và tiêu dùng, nâng cao năng lực cạnh tranh của DN và sản phẩm VN.
Thực hiện có hiệu quả phong trào: Người VN dùng hàng VN thay cho gói giải pháp bù lãi suất bằng tiền NS. Giải pháp cho vay lãi suất thấp như trên áp dụng trong các giai đoạn sắp tới có các mặt lợi sau: thay vì bù lãi suất cho DN bằng tiền NS, đây là NS cho vay với lãi suất thấp (Một số nước áp dung mức lãi suất từ 0-0,5% như Nhật).
Với giải pháp tín dụng lãi suất thấp này, hệ thống NH và các tổ chức tín dụng có thể kiểm soát chặt chẽ việc cho vay theo hướng bảo đảm hiệu quả. Hệ thống NH có thể bơm vốn cho nhu cầu sản xuất và tiêu dùng trong xã hội một cách lành mạnh và lâu dài trong các giai đoạn trung và dài hạn cho các dự án, chương trình sản xuất, kinh doanh, chiến lược đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản phẩm. Điều đó đặc biệt quan trọng trong bối cảnh đã đổi khác rất nhiều sau khủng hoảng, suy thoái trên thế giới.
Từ những phân tích trên, trong các giai đoạn chống suy giảm và phục hồi KT sắp tới, Việt Nam nên tính đến giải pháp cho vay lãi suất thấp đối với hệ thống NH và các tổ chức tín dụng, phục vụ mục tiêu chống suy giảm và phát triển KT bền vững, bảo đảm an sinh - xã hội, thay cho giải pháp bù lãi suất đã triển khai trong thời gian qua.
TS Phạm Minh Trí
Tuần Việt Nam
|
