“Sân chơi” chứng khoán mới
Ngày 24/6 tới đây, thị trường UpCom (thị trường giao dịch cổ phiếu công ty đại chúng chưa niêm yết) sẽ chính thức vận hành. Đây có thể coi là một bước đi lớn trong việc tạo sân chơi bình đẳng, minh bạch cho các nhà đầu tư, tiến tới thu hẹp thị trường giao dịch chứng khoán tự do, quản lý thống nhất giao dịch chứng khoán của công ty đại chúng chưa niêm yết, tăng cường công khai thông tin về công ty đại chúng và thông tin giao dịch chứng khoán, giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư.
Sự ra đời của UpCom sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cổ đông và nhà đầu tư, đồng thời tạo cho công ty chứng khoán có thêm một “sân chơi” mới.
Xoá bỏ “chợ đen”
Sự ra đời của “sân chơi” UpCom bắt nguồn từ những vụ lùm xùm xung quanh việc giao dịch cổ phiếu trên thị trường tự do (OTC) thời gian qua.
Theo Luật Chứng khoán và các văn bản hướng dẫn, tất cả cổ phiếu đang giao dịch trên thị trường phải là công ty đại chúng, bởi khi đã là công ty đại chúng bắt buộc phải đăng ký với Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước. Doanh nghiệp đã là công ty đại chúng phải đăng ký lưu trú với Trung tâm Lưu ký và giao dịch phải thực hiện thông qua trung tâm này.
Theo đó, doanh nghiệp có cổ phiếu đang giao dịch trên thị trường tự do bắt buộc phải niêm yết hoặc phải đăng ký giao dịch trên UpCom.
Đây là cơ sở pháp lý quan trọng và sẽ được thực hiện quyết liệt để thu hẹp tình trạng giao dịch tự do đầy rủi ro đang diễn ra hiện nay.
Việc tổ chức thị trường UpCom cũng đồng nghĩa với việc tổ chức một “chợ” chính thức có quản lý cho các chứng khoán công ty đại chúng chưa niêm yết. Do đó, các hình thức “chợ đen” sẽ dần bị loại bỏ.
Ông Nguyễn Phúc Long, Tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán VISC cho rằng: Cổ phiếu của công ty đại chúng thanh khoản kém, khi tham gia UpCom sẽ có cơ hội được nhiều nhà đầu tư biết đến, thuận lợi hơn trong việc huy động vốn sau này.
Thực tế, ngay sau khi có danh sách doanh nghiệp lên UpCom, nhiều cổ phiếu đã được săn lùng, tìm kiếm và tăng giá như cổ phiếu của công ty chứng khoán Tràng An, Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn, Công ty Đá Vĩnh Cửu...
Ngoài ra sự ra đời của UpCom sẽ giúp nhà đầu tư có thể tham khảo giá cổ phiếu mà mình đang nắm giữ một cách chính xác hơn. Bởi trên thực tế, giá cổ phiếu giao dịch trên thị trường tự do thông qua các “chợ đen” không có tổ chức hay các diễn đàn chứng khoán đều không thể tin cậy và chỉ là sân chơi để các nhà môi giới làm giá.
Thông qua UpCom, qua hệ thống giao dịch của HOSE, HASTC và mạng lưới công ty chứng khoán thành viên, nhà đầu tư có thể dễ dàng tìm kiếm và lựa chọn đối tác để mua và bán chứng khoán theo phương thức thoả thuận.
Giải toả khúc mắc
Khác với thị trường niêm yết HOSE, HASTC, giao dịch ở UpCom được thực hiện theo phương thức thoả thuận, không phải khớp lệnh và công ty chứng khoán sẽ phải đóng vai trò nhà tạo lập thị trường, nghĩa là vai trò người mua, bán cho nhà đầu tư.
Theo đó, các công ty chứng khoán có tiềm lực, có kinh nghiệm môi giới OTC, có mạng lưới nhà đầu tư rộng... có thể trở thành nhà tạo lập thị trường lớn.
Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư, doanh nghiệp băn khoăn về thời hạn thanh toán T+3 có thể là một trở ngại khiến UpCom kém linh hoạt, hấp dẫn so với thị trường tự do.
Về điểm này, bà Nguyễn Thị Hoàng Lan, Phó Giám đốc Trung tâm Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HASTC) phân tích: Ngoài thị trường tự do, thời hạn thanh toán nhanh, thậm chí là T+0, nhưng chưa chắc đó là tiền của anh, chứng khoán anh mua cũng chưa chắc đã có. Trong khi giao dịch tại UpCom, chứng khoán và tiền là phải có. Mặt khác, cũng theo bà Lan, T+3 cũng được điều chỉnh rất linh hoạt trong sân chơi UpCom, chẳng hạn như lúc mua chứng khoán của nhà đầu tư A giá 10.000 đồng/cổ phiếu; 1 giờ sau giá chứng khoán đó lên 11.000 đồng, lập tức công ty chứng khoán có thể bán cho nhà đầu tư B với giá mới...
Một băn khoăn khác là quy định công ty chứng khoán được phép cùng mua, bán một loại cổ phiếu trong phiên dễ xảy ra tình trạng các tổ chức này sẽ tìm cách làm giá loại cổ phiếu nào đó.
Ông Nguyễn Sơn, Trưởng ban Phát triển thị trường (Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước) cho rằng: Ở các thị trường chứng khoán, việc có nhà tạo lập thị trường lớn là điều cần thiết để mang lại sự trung hoà cho thị trường. Các nhà tạo lập thị trường này hoạt động dưới sự quản lý của các cơ quan quản lý về thị trường chứng khoán. Do vậy, nhà đầu tư không nên lo lắng về việc cổ phiếu sẽ bị làm giá.
Mục đích của công ty chứng khoán tham gia tạo lập thị trường là đem đến tính thanh khoản cổ phiếu cho thị trường. Bên cạnh đó, những cá nhân và tổ chức đầu cơ làm giá dựa trên cơ sở thông tin nội gián để trục lợi cho bản thân sẽ bị phạt nếu bị phát hiện. Hệ thống kiểm tra, giám sát của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, các sở giao dịch chứng khoán... hoàn toàn có khả năng phát hiện hành vi giao dịch đầu cơ.
Tại thời điểm thực hiện bài viết này, 1 ngày trước khi sân chơi UpCom chính thức giao dịch, đã có 22 doanh nghiệp đăng ký giao dịch.
“Rất nhiều doanh nghiệp đang chờ xem việc giao dịch đợt 1 này và có thể đăng ký đợt sau đó”- bà Nguyễn Thị Hoàng Lan cho biết thêm.
Vân Thành
Tổ quốc
|