Ôm hay giãn quyền điều hành doanh nghiệp
Cả mùa ĐHCĐ năm nay, lâu lắm rồi cánh phóng viên mới có phen mệt mỏi đến thế. Chả là ĐHCĐ CTCP Xuất nhập khẩu Intimex (doanh nghiệp vốn nổi đình nổi đám vì vụ đình chỉ kết quả đấu giá cổ phần lần đầu) kéo dài tới 2 ngày 15 - 16/6. Ngày đầu tiên, Đại hội kéo dài tới tận 20h, cổ đông ai nấy mệt phờ, thậm chí có người còn uống thuốc tăng lực để duy trì quyền làm chủ. Quái quỷ, một công ty mới ĐHCĐ lần đầu có chuyện gì to tát mà "hành xác" nhau đến vậy?
Tìm hiểu ra mới vỡ nhẽ, mâu thuẫn xuất phát từ hai nhóm cổ đông lớn: cổ đông nhà nước (hiện giữ 49% vốn điều lệ) và cổ đông bên ngoài (ủy quyền cho một đại diện chiếm 46% vốn điều lệ). Tài liệu họp Công ty gửi tới các cổ đông trước đó 4 ngày đưa ra phương án bầu 5 thành viên HĐQT, nhiệm kỳ 5 năm, trong đó cổ đông nhà nước giới thiệu 3 ứng viên. Nhóm cổ đông 46% lập tức phản đối, đề nghị phải tăng số thành viên HĐQT lên 7 người, nhiệm kỳ 3 năm. Theo giải thích của đại diện nhóm này, Intimex không còn là doanh nghiệp nhà nước, vì thế để đảm bảo quyền lợi cổ đông, để việc điều hành doanh nghiệp minh bạch cần thiết phải có thêm thành viên trong HĐQT. Mỗi bên một ý, tranh cãi kịch liệt, lời qua tiếng lại cuối cùng phương án 7 thành viên HĐQT được chấp thuận, Chủ tọa phiên họp tạm dừng, ngày mai tiếp tục thông qua điều lệ Công ty và bầu HĐQT, Ban kiểm soát.
Sáng hôm sau, đại hội lại tiếp tục lộn xộn khi cổ đông nhà nước giới thiệu thêm một ứng viên tham gia HĐQT. Theo như dự thảo điều lệ Công ty thì ứng viên tham gia HĐQT phải được giới thiệu thông tin tóm tắt đến cổ đông 4 ngày trước khi phiên họp ĐHCĐ bắt đầu, chỉ chi tiết chưa được thông qua này cũng mất tới hơn 1 giờ tranh cãi. Nhóm cổ đông nắm giữ 46% vốn nhất định không đồng ý với lý luận: nếu Nhà nước nắm giữ 4/7 ghế thành viên HĐQT cũng chẳng có gì khác so với 3/5 như phương án chiều hôm trước họ đã mất bao công sức đấu tranh.
Tranh cãi giữa các cổ đông bảo vệ cho hai nhóm đại diện vốn lớn nhất tại doanh nghiệp gay gắt đến nỗi Chủ tọa phải liên tục dừng họp 15 phút để... hạ nhiệt. Điều đáng nói nữa là vị Chủ tọa cũng... lơ tơ mơ về Luật Doanh nghiệp cũng như cách thức tiến hành, điều khiển một phiên họp ĐHCĐ nên cuộc họp diễn ra trong tình trạng không mấy trật tự, cổ đông cứ nói và đại diện Bộ Công thương là Thứ trưởng Nguyễn Cẩm Tú cứ chịu khó đứng lên... sửa lại. Trong khi lẽ ra theo Luật Doanh nghiệp, cổ đông nắm giữ từ 5% vốn trở lên có quyền ứng cử hoặc nhóm cổ đông có quyền dồn phiếu đề cử ứng viên tham gia HĐQT ngay tại Đại hội. Đến cuối giờ trưa, mọi việc cũng được giải quyết ổn thỏa với phương án 6 thành viên HĐQT, trong đó cổ đông Nhà nước có 3 người, tỷ lệ biểu quyết của HĐQT là 75%.
Câu chuyện cổ phần hoá của Intimex phức tạp ngay từ những ngày đầu khi lợi thế của doanh nghiệp không chỉ trong lĩnh vực thương mại, xuất nhập khẩu, mà còn ở vị thế địa lý, đất đai mà doanh nghiệp này được giao sử dụng ở những vị trí đắc địa tại Hà Nội và TP. HCM. Nay đến phân chia quyền lực trong doanh nghiệp cũng nhiều bất ổn. Điều đáng nói hơn cả là khi Nhà nước chỉ còn nắm giữ tỷ lệ 49% thì hãy để lá phiếu cổ đông quyết định và lợi ích của Công ty cần được đặt lên trên hết, thay vì bỏ phiếu phục vụ cho một nhóm quyền lợi của riêng ai.
Phong Lan
Đầu tư chứng khoán
|