|
Mù mờ như đầu tư chứng khoán
Dù báo cáo kiểm toán ghi nhận lỗ, giá cổ phiếu của các công ty vẫn tăng đều theo thị trường và chỉ giảm, khi thị trường giảm điểm.
Điểm mù của thị trường
Báo cáo tài chính kiểm toán 2008 của Vinaconex được đưa lên website ngày 11.4.2009, cập nhật thông tin liên quan vào ngày 16.4. Đơn vị kiểm toán độc lập KPMG đã có ý kiến cho rằng chi phí tài chính của năm 2008 về lãi vay bị ghi nhận thiếu xấp xỉ 50 tỉ đồng, đồng nghĩa với lợi nhuận trước thuế ghi nhận thừa một khoản tương ứng. Việc hạch toán thay đổi tỷ giá theo chuẩn mực kế toán Việt Nam, kiểm toán KPMG xác định chi phí tài chính cũng ghi nhận thiếu 266 tỉ đồng, dẫn tới phần tài khoản chênh lệch tỷ giá và lợi nhuận chưa phân phối ghi thừa 467 tỉ đồng. Các kiểm toán viên cũng không đánh giá được khoản đầu tư 350 tỉ đồng của Vinaconex do không có các báo cáo tài chính liên quan nên không thể đưa ra ý kiến về trích lập dự phòng giảm giá theo quy định hiện hành. Với các khoản ghi nhận thiếu như trên, lợi nhuận thực tế của Vinaconex sẽ giảm đáng kể.
Tuy nhiên, thị giá của Vinaconex (mã VCG) vẫn tăng, cho tới ngày 15.4, mới bắt đầu giảm. Chưa rõ quan hệ nhân quả giữa thông tin từ báo cáo kiểm toán và sự sụt giảm của VCG, nhưng dựa trên đồ thị, việc suy giảm của VCG đi cùng xu hướng thị trường sàn Hà Nội.
Tương tự, thị giá KDC của công ty cổ phần Kinh Đô cũng suy giảm sau khi sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM đưa cổ phiếu này vào diện cảnh báo ngày 17.4. Theo báo cáo chưa kiểm toán, công ty này có lợi nhuận trước thuế 142 tỉ đồng. Trong báo cáo kiểm toán, công ty này lỗ tới 61,7 tỉ đồng. Tuy nhiên, sự sụt giảm về thị giá KDC trùng hợp với các phiên điều chỉnh của thị trường. Và khi thị trường bật dậy, cổ phiếu này cũng tăng giá. Đáng chú ý là báo cáo kiểm toán của KDC được sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM công bố ngày 15.4.
Ngày 15.4, công ty Vận tải xăng dầu (mã chứng khoán là VTO) phải giải trình với sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM về thông tin chênh lệch giữa báo cáo tài chính công bố và báo cáo kiểm toán. Theo đó, khoản lợi nhuận công bố phải trừ đi hơn sáu tỉ đồng để trích lập dự phòng giảm giá. Cũng như các cổ phiếu ở hoàn cảnh tương tự, thị giá VTO tiếp tục tăng điểm được ba phiên, rồi mới suy giảm khi thị trường có ba phiên điều chỉnh giảm.
Kiểu gì cũng thua
Mùa cổ đông năm trước, câu chuyện công bố thông tin của doanh nghiệp rộ lên, xoay quanh việc chậm trễ trong cung cấp thông tin. Năm nay, tính thời sự của chuyện công bố thông tin đã được nâng lên cấp độ mới: chất lượng thông tin gọi là thời sự vậy nhưng qua diễn biến giá của các cổ phiếu và các chỉ số mang tính đại diện thị trường, có thể nhận thấy thị trường gần như không phản ứng gì vào thời điểm có thông tin xấu.
Hơn 170 doanh nghiệp đã niêm yết trên sàn TP.HCM, có khoảng hơn 10 doanh nghiệp không có website. Nghĩa là cổ đông hay nhà đầu tư muốn tìm kiếm thông tin, chỉ biết chờ sở giao dịch công bố hoặc qua các phương tiện thông tin đại chúng. Thử nghiệm tìm dữ liệu về báo cáo kiểm toán của VTO, mới biết công ty này vẫn chưa có website. Còn trên website của tập đoàn Petrolimex, ở phần công ty thành viên, có tên của VTO, nhưng không có bất kỳ thông tin chi tiết nào về công ty này.
Nếu theo trường phái giá trị kiểu Warren Buffett, nhà đầu tư phải tìm kiếm thông tin sức khoẻ tài chính của công ty, so sánh các chỉ tiêu lợi nhuận. Nguồn thông tin quan trọng nhất là bản cáo bạch, báo cáo tài chính được kiểm toán. Độ vênh thông tin giữa báo cáo tài chính và báo cáo kiểm toán, mà trong một số trường hợp, chuyển từ lãi sang lỗ như trường hợp của một số công ty gần đây, khiến nhà đầu tư phải giật mình, kinh sợ. Có lẽ, nhà đầu tư số một như Buffett cũng khó lòng tính toán đúng nơi để đầu tư với kiểu thông tin công bố như trên.
Trường phái lướt sóng chắc cũng không khá gì hơn các môn đệ Buffett. Phái này vốn cho rằng, giá phản ánh tất cả. Nghĩa là khi có tin tốt hay xấu, thì thông tin này sẽ phản ánh qua sự thay đổi của giá, cũng như khối lượng giao dịch. Thế nhưng, dân lướt sóng sẽ nghĩ gì khi phản ứng thay đổi giá của các mã cổ phiếu nêu trên? Còn nhớ, đầu năm 2007, giới học thuật hơi bức xúc trước một bài viết ngắn Giáo sư thua bà hàng nước. Nội dung chính là trong xu hướng tăng “tưng bừng” của thời kỳ đó, nhắm mắt mua cũng thắng, chứ nghiên cứu, rồi thực hiện bán – mua theo các tín hiệu, lắm khi không lời bằng. Có lẽ, khi tâm lý đám đông đang thắng thế trong ba tuần trở lại đây, tính toán kỹ đôi khi phải ăn non. Điều mà các nhà nghiên cứu lấy làm an ủi là các tính toán cơ bản và kỹ thuật có thể giúp họ bớt thua lỗ.
Tiểu Lý
SÀI GÒN TIẾP THỊ
|
