Giao dịch CK CTĐC: Các bên đã sẵn sàng
Chỉ còn hơn 2 tuần là đến tháng 6/2008, thời điểm dự kiến đưa chứng khoán (CK) của công ty đại chúng (CTĐC) chưa niêm yết vào giao dịch tập trung tại TTGDCK Hà Nội (HASTC). Có ý kiến lo ngại rằng, do những vấn đề liên quan đến hệ thống nên khó có thể kịp đưa thị trường vào vận hành. ĐTCK đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Vũ Quang Trung, Phó giám đốc HASTC về vấn đề này.
Ông đánh giá thế nào mức độ cần thiết của việc đưa CK của các CTĐC chưa niêm yết vào giao dịch?
Các CK thường của CTĐC chưa niêm yết được phép giao dịch tự do theo quy định, tuy nhiên, do chưa có cơ chế quản lý nên việc giao dịch bị thả lỏng. Việc này đã dẫn tới rủi ro cho nhà đầu tư, doanh nghiệp và gây khó khăn cho cơ quan quản lý. Nhà đầu tư có thể gặp rủi ro trong quá trình thanh toán, thiếu thông tin về doanh nghiệp, giá cả, thậm chí mua phải cổ phiếu giả... Về phía CTĐC, việc cổ phiếu giao dịch tự do khiến doanh nghiệp khó kiểm soát được danh sách cổ đông, từ đó có thể dẫn tới tình trạng bị mua thâu tóm mà không biết trước. Còn về phía cơ quan quản lý, với tình trạng như vừa qua, chúng ta khó thể biết bao nhiêu CTĐC có cổ phiếu đang được giao dịch, chất lượng thế nào, công bố thông tin tốt không...
Trước những rủi ro này, việc đưa CK của CTĐC chưa niêm yết vào giao dịch tập trung là rất cần thiết. Cơ sở pháp lý làm tiền đề cho việc tạo lập thị trường này là Luật Chứng khoán quy định các CTĐC chưa niêm yết phải thực hiện đăng ký CK tại Trung tâm Lưu ký chứng khoán (VSD). Thông tư 38/2007/TT-BTC hướng dẫn về việc công bố thông tin trên TTCK cũng yêu cầu nghĩa vụ công bố thông tin của các CTĐC chưa niêm yết. Bên cạnh đó, Nghị định 14/2007/NĐ-CP hướng dẫn Luật Chứng khoán quy định, CK của khối công ty này phải được giao dịch tại CTCK và chuyển kết quả giao dịch thông qua TTGDCK để thanh toán thông qua VSD.
Dự kiến, tháng 6 sẽ đưa thị trường giao dịch CK của CTĐC chưa niêm yết vào hoạt động. Vậy thực tế công tác chuẩn bị đến đâu rồi, thưa ông?
Về cơ sở pháp lý, dự thảo Quy chế giao dịch CK của CTĐC chưa niêm yết đã hoàn thành, UBCK đã trình Bộ Tài chính phê duyệt và ra quyết định ban hành. HASTC cũng soạn thảo xong quy chế về giao dịch từ xa, trước mắt áp dụng cho thị trường giao dịch CK của CTĐC chưa niêm yết. Quy chế này đã được gửi cho các bên liên quan để lấy ý kiến. Như vậy, ngay sau khi quyết định của Bộ Tài chính được ban hành, chúng tôi sẽ ban hành quy chế chi tiết để hoàn tất khung pháp lý.
Về hệ thống, cả HASTC và VSD đã sẵn sàng. Từ tháng 2/2008, HASTC đã thử nghiệm nội bộ, đến tháng 4 thực hiện giao dịch thử từ xa với VSD và 69 CTCK để kiểm tra về mức độ chính xác và chất lượng đường truyền. Tất nhiên, trong quá trình thử nghiệm có một số sai sót, nhưng đều có thể khắc phục. Hệ thống giao dịch này có một chức năng mới là giao tiếp mở giữa các trung tâm và các thành viên cũng như giữa thành viên với nhau. Điều này sẽ giúp quá trình tương tác thông tin diễn ra nhanh và thông suốt hơn.
Vậy còn về hàng hóa cho việc giao dịch của thị trường?
Trước mắt, hàng hóa cho thị trường này sẽ chủ yếu là cổ phiếu lựa chọn từ những công ty đã đăng ký với UBCK đáp ứng yêu cầu về quản trị doanh nghiệp và quản lý sổ cổ đông tốt, tập trung chủ yếu ở khối CTCK, ngân hàng, tài chính, bảo hiểm. Ban đầu, chúng tôi dự kiến khoảng 40 DN tham gia, nhưng sẽ chia làm nhiều tốp nhỏ, vì việc này còn phụ thuộc vào quá trình lưu ký (việc lưu ký mất khoảng 2 tuần cho mỗi DN). Hiện tại, đã có hơn 10 DN đăng ký tham gia ngay từ đợt đầu.
Theo thời gian, chúng tôi sẽ đưa dần các DN vào lưu ký và đăng ký giao dịch. Tất nhiên, việc này phải có thời gian và ban đầu là tự nguyện. Mặc dù vậy, với cơ sở pháp lý kể trên, cổ phiếu các DN sẽ dần phải đưa vào giao dịch tập trung, nếu không sẽ có chế tài xử phạt. Các CTĐC phải thực hiện lưu ký tập trung, do đó, nếu không đăng ký giao dịch qua Trung tâm, cổ phiếu sẽ không thể làm thủ tục chuyển nhượng, chưa kể đến việc DN có thể vi phạm quy chế công bố thông tin.
Như vậy, có thể khẳng định việc tổ chức thị trường cho CTĐC sẽ được thực hiện vào tháng 6, thưa ông?
Như đã nói, phía 2 trung tâm (VSD, HASTC), CTCK và một số CTĐC đã sẵn sàng và có thể triển khai ngay từ đầu tháng 6. Tuy nhiên, cần phải chờ Quy chế giao dịch CK CTĐC của Bộ Tài chính. Sau đó, cần có thêm thời gian để HASTC hướng dẫn cho các CTCK về nghiệp vụ. Nếu nghiên cứu quy trình giao dịch, chúng ta sẽ thấy vai trò và trách nhiệm của CTCK đối với sự thành công của thị trường này là rất lớn. CTCK là người giới thiệu DN vào đăng ký giao dịch, sau đó là đơn vị tư vấn cho DN thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin. Và trong tương lai, các CTCK sẽ hướng đến vai trò của một nhà tạo lập thị trường để có thể đảm bảo cho thị trường này hoạt động hiệu quả.
đtck
|