|
Thị trường phái sinh: Công cụ bảo hiểm cho nhà đầu tư
Ngày 18.3, chỉ số VN-Index tiếp tục giảm mạnh xuống dưới mức 600 điểm, chỉ còn 588,26 điểm. Đây là lúc thị trường cần có thêm nhiều nghiệp vụ trong giao dịch để nhà đầu tư lựa chọn nhằm giảm thiểu rủi ro.
Thị trường chứng khoán phái sinh được các chuyên gia xem là một trong những giải pháp nhằm thúc đẩy sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay. Tại hội thảo tổ chức ở TP.HCM ngày 18.3, bà Phan Thị Tường Tâm, Phó giám đốc Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE) cho biết, từ đầu năm 2007, HOSE đã tiến hành nghiên cứu về thị trường chứng khoán phái sinh. "Theo dự kiến, kết quả nghiên cứu sẽ được báo cáo lên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) vào giữa năm 2008. Đây là bước đi đầu tiên để có thể triển khai thị trường này tại HOSE" - bà Tâm nói.
Từ kinh nghiệm của nhiều nước, HOSE đã rút ra kết luận là việc phổ biến kiến thức cho nhà đầu tư về thị trường chứng khoán phái sinh này là cực kỳ quan trọng. Vì thị trường này phức tạp hơn rất nhiều so với giao dịch bình thường. Cũng theo bà Tâm, quan trọng nhất là nhà đầu tư phải hiểu hết lợi ích cũng như rủi ro của thị trường chứng khoán phái sinh. Để làm được điều đó, vai trò của các công ty chứng khoán, tổ chức tài chính rất quan trọng, tạo điều kiện cho nhà đầu tư tiếp cận được với cả lý thuyết và thực tế.
Giáo sư Stanley R.Pliska (trường ĐH Ilinos, Chicago - Mỹ) cũng cho biết, bên cạnh việc giúp nhà đầu tư quản lý rủi ro, thị trường chứng khoán phái sinh cũng được dùng để đầu cơ khi nhà đầu tư hướng về sự dao động giá trong tương lai. Ông Huỳnh Anh Tuấn - Tổng giám đốc Công ty chứng khoán SJC cho rằng, ở thời điểm hiện tại, các hợp đồng mua bán như tương lai, quyền chọn nếu đượåc thực hiện sẽ giúp nhà đầu tư giảm thiểu được rủi ro. Hơn nữa, nhà đầu tư cũng chưa cần nguồn vốn lớn để thực hiện mà chỉ trả một khoản phí nhỏ cũng như số tiền ký quỹ nhỏ hơn trị giá hợp đồng.
Thật ra, các hợp đồng mua bán tương lai, kỳ hạn và quyền chọn không xa lạ với nhiều doanh nghiệp, nhà đầu tư tại Việt Nam. Trong những giao dịch về vàng, gạo, cà phê... hiện nay các hợp đồng này đã được sử dụng khá nhiều. Luật chứng khoán Việt Nam cũng có quy định về các hình thức giao dịch trên. Tuy nhiên, để giao dịch diễn ra được trong thực tế thì điều quan trọng là phải thành lập được một sàn giao dịch cùng với trung tâm lưu ký, thanh toán... Trong cuộc trao đổi với báo chí vào đầu tháng 3 về các giải pháp để phát triển thị trường chứng khoán, Phó chủ tịch UBCKNN Nguyễn Đoan Hùng cũng cho biết trong năm nay, UBCKNN sẽ xây dựng thị trường chứng khoán phái sinh. Đây sẽ là thị trường quan trọng, hỗ trợ thêm công cụ để phòng chống rủi ro cho thị trường chính.
Thị trường chứng khoán phái sinh là thị trường phát hành và mua đi bán lại các chứng từ như quyền mua cổ phiếu, hợp đồng quyền chọn. Nhìn chung có bốn công cụ chính là hợp đồng kỳ hạn (Forwards), hợp đồng tương lai (Futures), quyền chọn (Options) và hợp đồng hoán đổi (Swaps). Hợp đồng tương lai (Futures) là việc thỏa thuận giữa các bên về những nghĩa vụ mua bán phải thực hiện theo mức giá đã xác định cho tương lai. Hợp đồng kỳ hạn (Forwards) là thỏa thuận trong đó người mua và người bán chấp thuận thực hiện giao dịch hàng hóa với khối lượng xác định, tại một thời điểm xác định trong tương lai với một mức giá được ấn định vào ngày hôm nay. Quyền chọn (Options) gồm hai loại là quyền chọn bán và quyền chọn mua. Ví dụ đối với option mua, người mua sẽ trả cho người bán một khoản tiền và người mua có quyền được mua (nhưng không bắt buộc phải mua) một lượng tài sản nhất định (chứng khoán, ngoại tệ, hàng hóa...) theo một mức giá đã được thỏa thuận trước tại thời điểm đã xác định trong tương lai.
tn
|
