|
Phương pháp thu phí mới của DIV
Những ngày này, hai cụm từ được nhiều người trong hệ thống ngân hàng và bảo hiểm tiền gửi (BHTG) nhắc tới nhiều đó là: áp dụng hệ thống phí trên cơ sở rủi ro và nghiệp vụ tiếp nhận, xử lý của Bảo hiểm Tiền gửi Việt Nam (DIV).
Nâng cao tính minh bạch
Hai đề án mới được DIV xây dựng nhằm chuyển hoạt động của DIV sang cơ chế thị trường, phù hợp với thông lệ quốc tế, nâng cao tính minh bạch và giảm tối đa việc sử dụng ngân sách nhà nước để xử lý các tổ chức tham gia BHTG gặp sự cố như lời ông Bùi Khắc Sơn, Tổng giám đốc DIV khẳng định tại hội thảo về hai đề án này. Nếu như đề án tiếp nhận và xử lý đi tìm cơ chế để DIV tiếp nhận và xử lý một cách hiệu quả nhất trong trường hợp các tổ chức tham gia BHTG gặp sự cố thì Đề án phí trên cơ sở rủi ro lại liên quan trực tiếp đến việc nâng cao hiệu quả và chất lượng hoạt động của tổ chức tham gia BHTG.
Rõ ràng, việc áp dụng thu phí trên cơ sở rủi ro là một trong những điều kiện tiên quyết, góp phần khuyến khích các ngân hàng hoạt động hiệu quả và an toàn hơn. Ngân hàng nào hoạt động hiệu quả cao, an toàn hơn sẽ đóng mức phí BHTG tỷ lệ thấp và ngược lại, ngân hàng hoạt động kém hiệu quả, rủi ro cao sẽ đóng mức phí BHTG tỷ lệ cao. Cơ chế này sẽ tạo sự bình đẳng và cạnh tranh lành mạnh trong hoạt động kinh doanh trên lĩnh vực ngân hàng.
Việc quy định tất cả các tổ chức tham gia BHTG đóng một tỷ lệ phí như nhau (0,15% trên tổng số dư tiền gửi thuộc đối tượng được bảo hiểm) vô hình trung đã tạo nên sự bất bình đẳng giữa các tổ chức tham gia BHTG. Các ngân hàng hoạt động tốt, độ rủi ro thấp cũng phải đóng góp một tỷ lệ phí bằng các ngân hàng hoạt động kém hiệu quả, rủi ro cao. Cùng với tiến trình phát triển kinh tế theo xu hướng thị trường, hoạt động BHTG cần được chuyển dịch theo hướng phục vụ ngày càng tốt hơn các thành viên của nền kinh tế, thông qua việc tạo nên cơ chế đối xử bình đẳng đối với các tổ chức tham gia BHTG, tạo công cụ điều tiết, kích thích nền kinh tế thị trường phát triển theo hướng tự giác hơn là mệnh lệnh hành chính.
Ngân hàng nào phục vụ tốt thì số lượng khách hàng giao dịch sẽ nhiều hơn, công cụ huy động tiền gửi của ngân hàng nào an toàn hơn và có sẽ lãi suất hấp dẫn sẽ được nhiều người đến... Như vậy, để góp phần kích thích các ngân hàng hoạt động hiệu quả hơn, với độ an toàn cao hơn, cần đưa ra tỷ lệ phí BHTG áp dụng có phân biệt theo mức độ rủi ro trong hoạt động của các tổ chức tham gia BHTG.
Đâu là thước đo?
Vấn đề đặt ra là đâu là thước đo chuẩn xác cho mức độ rủi ro của các tổ chức tham gia BHTG? Vì rằng, xác định tỷ lệ phí BHTG một cách chính xác cho từng tổ chức tham gia BHTG là loại nghiệp vụ phức tạp. Theo hình thức này, muốn xác định tỷ lệ phí BHTG phù hợp với từng khách hàng đòi hỏi phải đánh giá chính xác hoạt động của từng tổ chức tham gia BHTG. Đây là công việc không đơn giản ngay cả đối với các quốc gia phát triển ở trình độ cao.
Theo Đề án, phương pháp tính phí của DIV dự kiến kết hợp phương pháp định lượng với định tính (định lượng 60%; định tính 40%). Nhóm chỉ tiêu định lượng thiết lập trên cơ sở quy định của Ngân hàng Nhà nước, thỏa ước Basel 1, Basel 2 và khuyến nghị của Uỷ ban Basel về các chỉ tiêu an toàn đối với hoạt động của các tổ chức ngân hàng, trong đó chỉ tiêu mức đủ vốn chiếm tỷ lệ lớn nhất (30 điểm). Nhóm chỉ tiêu định tính gồm xếp hạng của cơ quan nhà nước hoặc sau này là Uỷ ban Giám sát, bên cạnh đó là những thông tin khác như xếp hạng của DIV thông qua hệ thống giám sát từ xa để đưa ra quyết định cuối cùng về nhóm chỉ tiêu này.
Tại các cuộc hội thảo lấy ý kiến các bộ, ngành, các nhà khoa học và các tổ chức tham gia BHTG (đối tượng chịu sự điều chỉnh của đề án) do DIV tổ chức, tuy còn có một số ý kiến khác nhau về độ phân biệt giữa các mức phí nhưng các đại biểu đều thống nhất cao về việc cần thiết phải áp dụng mức phí trên cơ sở rủi ro đối với các tổ chức tham gia BHTG.
Tại hội thảo, những nghi ngại đó đã được đại diện lãnh đạo cũng như thành viên trong Ban nghiên cứu về đề án giải đáp một cách thoả đáng. Lãnh đạo DIV đã khẳng định, đây là bộ chỉ tiêu đã được chắt lọc gọn lại, giảm bớt các chỉ tiêu không cơ bản để việc đánh giá được trọng tâm. Hạng phí, tỷ lệ phí DIV đưa ra đã đảm bảo minh bạch hơn, chênh lệch giữa các mức phí đã thực sự tạo động lực khuyến khích các tổ chức tham gia BHTG hoạt động tốt hơn, đồng thời tiến tới mục tiêu không phải nhận sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước trong việc xử lý tổ chức tham gia BHTG gặp sự cố.
Thu phí trên cơ sở rủi ro - một bước tiến cần thiết để khẳng định sự phát triển của DIV và cũng là một trong những điều kiện cần và đủ để DIV tiếp tục hình thành khung pháp lý để cho ra đời Luật BHTG vào cuối năm 2008.
Theo LĐ
|
