|
Củng cố niềm tin vào kiểm toán
TTCK đòi hỏi báo cáo tài chính của các doanh nghiệp phải được kiểm toán nhằm mang lại niềm tin cho nhà đầu tư qua những xác minh độc lập và khách quan của kiểm toán. Tuy nhiên, có không ít trường hợp chữ ký của công ty kiểm toán trên báo cáo tài chính không còn làm công chúng tin tưởng. Hội thảo “Củng cố lòng tin của công chúng vào đội ngũ kế toán - kiểm toán viên” tổ chức ngày 25/9 tại Hà Nội đã mổ xẻ thực tế cũng như giải pháp để cải thiện tình hình này.
Một phút đánh mất niềm tin
Ông Lê Minh Khái, Phó tổng kiểm toán Nhà nước nhấn mạnh, các cơ quan nhà nước cũng như các nhà quản trị doanh nghiệp, nhà đầu tư, cổ đông đều cần những thông tin trung thực và khách quan. Cơ quan nhà nước cần có thông tin trung thực để điều tiết vĩ mô nền kinh tế, nhà đầu tư cần có thông tin tin cậy để có quyết định đầu tư đúng đắn, người lao động và cổ đông cần có thông tin chính xác về kết quả kinh doanh, chính sách tiền lương, bảo hiểm, cổ tức… Công chúng không cần hoặc không thể biết tất cả các kỹ thuật của nghề tài chính kế toán nhưng họ cần biết thực trạng của hoạt động này.
Ông Allen Blewitt, Tổng giám đốc Hiệp hội kế toán công chứng Anh quốc (ACCA) cho rằng, tầm ảnh hưởng trong đạo đức ứng xử của kiểm toán viên tới lòng tin công chúng đang là vấn đề thách thức với nghề kiểm toán trong thế kỷ 21 này, sau hệ quả và ảnh hưởng bê bối của các công ty làm rung chuyển thế giới tài chính trong những năm 2001 - 2002.
“Ai có thể đoán trước được sự kiện năm 2001 khi mà công ty kiểm toán và kế toán lớn nhất thế giới là Andersen có thể biến mất trong vòng 6 tháng sau sự sụp đổ của Enron. Sẽ phải mất nhiều năm để xây dựng niềm tin nhưng chỉ mất một phút để đánh mất nó”, ông Allen Blewitt nói.
Tình hình nghiêm trọng đến mức Liên đoàn Kế toán quốc tế (IFAC) năm 2007 đã ra lời kêu gọi về việc tuyên truyền và nâng cao nhận thức của nguời hành nghề kế toán - kiểm toán, đạo đức nghề nghiệp và ý thức trau dồi nghiệp vụ để bảo vệ quyền lợi công chúng hữu hiệu hơn.
Đề cao đạo đức nghề nghiệp
Ông Allen Blewitt cho biết, tại Mỹ một số quy định khắt khe về kế toán - kiểm toán được đặt ra sau khi sự kiện Enron và WorldCom gây ra những tác hại to lớn đối với TTCK New York. Bản chất và giá trị của kế toán viên chuyên nghiệp là khả năng của họ thực hiện các đánh giá dựa trên những nguyên tắc đạo đức. Việc áp đặt nhiều quy định sẽ làm cho kế toán viên miễn cưỡng trong việc sử dụng các đánh giá của mình, do đó có thể làm giảm những giá trị mà họ có thể mang lại cho xã hội. Các quy định cho dù có chi tiết đến đâu cũng không bao giờ quy định được tất cả trường hợp về những xung đột tiềm tàng mà các kế toán viên gặp phải. ACCA ủng hộ ý tưởng về chuẩn mực đạo đức dựa trên các nguyên tắc cơ bản để họ từ chối những việc làm sai trái.
Công khai
Tiến sỹ Lê Huy Trọng, Vụ trưởng Vụ Quan hệ quốc tế, Kiểm toán Nhà nước cho biết, kết quả kiểm toán vừa qua cho thấy, nhiều doanh nghiệp hoạt động sản xuất - kinh doanh kém hiệu quả. Tình trạng hạch toán sai lệnh giá trị tài sản, công nợ (phải thu, phải trả), vốn kinh doanh, doanh thu, chi phí, kết quả kinh doanh để làm nghĩa vụ nộp thuế thấp hoặc vì mục đích đấu thầu, vay vốn ngân hàng còn diễn ra khá phổ biến, đặc biệt một số tổng công ty có tình trạng báo cáo lãi nhưng thực tế kết quả kiểm toán đã xác định là đơn vị thua lỗ.
Ông Trọng chia sẻ một kinh nghiệm để củng cố lòng tin của công chúng là công khai kết quả kiểm toán nhằm tạo điều kiện cho công chúng tiếp cận thông tin quản lý, từ đó có thể tham gia vào giám sát, phát hiện và ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm chế độ quản lý tài chính. Khi công khai, các đối tượng sử dụng thông tin sẽ tạo áp lực đối với các hoạt động của đơn vị được kiểm toán.
Ông Bùi Văn Mai, Vụ trưởng Vụ Chế độ kế toán, Bộ Tài chính cho rằng, để có lòng tin và không ngừng củng cố lòng tin của công chúng đối với kiểm toán cần nỗ lực của cả cơ quan quản lý, công ty kiểm toán, kiểm toán viên và hội nghề nghiệp. Cơ quan nhà nước phải xây dựng, ban hành đồng bộ và hoàn chỉnh hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến quản lý kinh tế, quản lý tài chính - kế toán, kiểm toán cũng như bộ máy quản lý nhà nước và hội nghề nghiệp liên quan đến báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Báo cáo tài chính có trung thực, hợp lý hay không phải căn cứ vào quy định của pháp luật, một khi các quy định đã rõ ràng, đồng bộ sẽ thuận lợi cho người thực hiện, người kiểm tra. Về phần tổ chức nghề nghiệp kế toán, cần tập trung vào hoạt động đào tạo, bồi dưỡng hội viên, cung cấp kịp thời thông tin hữu ích cho hoạt động nghề nghiệp của kiểm toán viên, thực hiện các biện pháp quản lý chặt chẽ người hành nghề, kiểm soát chất lượng dịch vụ và ngăn ngừa hoặc xử lý kịp thời các sai sót, vi phạm về đạo đức nghề nghiệp của hội viên. Còn đối với các công ty kiểm toán và từng kiểm toán viên, khả năng kiểm soát, bồi dưỡng chuyên môn, trau đồi đạo đức nghề nghiệp là yếu tố quan trọng hàng đầu.
ĐTCK
|
